Hijab

Terwijl de zus afruimd zetten we het gesprek verder van de Hijab. “Wil je mijn haar zien”, vraagt Safaa terwijl ze een beeld zoekt op haar telefoon.
“Herinner je nog Safaa ons gesprek deze morgen rond je vraag van LGBTQ”
“Ja”, terwijl ze voorover buigt en dichter komt. “Weet je nog toen je zei dat Allah, God ons perfect creëerde.” Met enthousiasme pikt ze in, “Allah, maakte ons zo schoon en creëerde ons naar een zeer goed beeld. Dus waarom zou ik als vrouw me moeten veranderen in een man”, het is duidelijk dat dit moeilijk ligt voor haar. “Laten we dit opzij laten en terug gaan naar ‘God of Allah creëerde je schoon’. Ik stel me de vraag waarom zou ik dan mijn haar moeten verbergen?” Ze gaat praten met haar mama en komt terug bij mij “Omdat we in de islam leren dat we gans ons lichaam moeten verbergen omdat de man ons lichaam niet mag zien. ‘Oh, ik wil dat, ik wil sex met haar’ om dit te vermijden. Om ons te beschermen tegen de man. Heb je al gehoord van intimidatie?”, vraagt Safaa.

Wat kan ik dit begrijpen als vrouw, ik heb me vaak ongemakkelijk gevoeld bij blikken die mannen werpen op vrouwen.
Terwijl ik hier nu over dit gesprek schrijf komt de gedachte bij me op of dit de reden was waarom ik in mijn jeugd in de mannenafdeling kleren kocht.
Liggend op mijn bed, kijkend naar een kleurrijk plafond en de airco voelbaar op mijn huid ga ik terug in de tijd. Ik ben gewaar dat dit niet in één reden te vatten is. Ik ben opgegroeid tussen twee jongens. Ik heb het gevoel gehad dat ik als meisje niet welkom was. De vrouw werd tijdens feestjes onder de noemer van humor en in verkleed partijen met de grond gelijk gemaakt, als kleine ukkepuk begreep ik er niets van. Als puber aanvaarde ik mijn lichaam niet. Een buurman en een nonkel konden hun handen niet thuis houden en hadden grensoverschrijdend gedrag. Grensoverschrijdend gedrag onder de vorm van humor, daar werd dus mee gelachen terwijl het fout was.
Laat ik dan nog zwijgen over het grensoverschrijdend gedrag van een non die onder mijn rok ging zonder te vragen. Macht en manipulatie werd gebruikt door mijn leeftijdgenoten om mij onder druk te zetten en iets te bekomen van mij, terwijl mijn bovenkamer en lichaam in angst schoot. Ik heb fysiek geweld gekend omdat ik een meisje was en daardoor werd gezien als zwak.
In mijn vooroudelijke lijn aan beide kanten werd de vrouw uitgebannen uit de familie. Aan de ene kant werden alle bruggen opgeblazen van de moeder met haar dochters en de andere kant werd de vrouw zo goed als weggeduwd, ze kon niets goed doen en werd niet herkent in wie ze was. Meng dit in een grote kom, voeg daarbij een portie maatschappij bij, en waarschijnlijk vergeet ik nog een portie ingrediënten een dikke brij dus. Ik wordt me bewust welke kracht ik in mij heb om doorheen al deze situatie te zijn gekomen en deze te hebben getransformeerd en ze vrij zijn gekomen. Ik voel dat deze bewustwording me raakt in mijn hart.
Ik zie plots een beeld voor me van een half lichaam, naakt, wit, sensueel vrouwenlichaam die met één been uit een zwarte marmiet stapt. De andere kant is niet zichtbaar, het hoofd ook niet. Terzelfde tijd wordt ik gewaar dat er iets heel ouds door mijn lijf aan het bewegen is en zijn weg zoekt. Ik voel een kwaadheid of neen het is eerder een heel diepe oneindige voelbare kracht. Alsof het niet alleen van mij is. Twee tranen vloeien zachtjes uit mijn ooghoeken en rollen over mijn wangen. Mijn lichaam zoekt een manier om deze energie te kanaliseren. Mijn voeten worden krachtig in de matras gezet. Mijn armen komen in een hoek van 90 graden op schouderhoogte met gebalde vuisten. Ik wordt vuur gewaar in mijn lijf, duw mijn lijf naar boven en voel een kracht die uit mijn bekken komt en hoewel de klank niet met de oren hoorbaar is, brul ik uit. Het beeld die ik heb is een rood wezen, wat blokkig gespierd met een gezicht met uitstekende tong. Doet me denken aan beelden die aan de ingang van een tempel staan in het Oosten. Dit duurt nog geen minuut en mijn lichaam komt terug in de matras. Het beeld verdwijnt. Kort en krachtig. Mijn bekkengebied voelt plots ruimer, mijn lichaam ontspannen. Het kwam en het verdween.

Ik kom terug in het verhaal met Safaa. Waar was ik gebleven. Intimidatie.
“Weet je Safaa onze generatie, de generatie van mijn ouders. We hebben niet geleerd hoe om te gaan met sexualiteit, met onze driften. Er werd niet gesproken over gevoelens en gewaarwordingen. Sexualiteit was taboe. Er werd wel gedeeld via een bord in de klas hoe een lichaam eruit zag en hoe een baby tot leven kwam. Ik weet dat ik me onwennig voelde tijdens die les. Maar daar dieper op ingaan daar was geen ruimte voor. Het bleef bij de tastbare materie. Verder dan dit was er niets. Sexualiteit daar kan van alles rond gedaan en gedeeld worden. Al te beginnen met hoe gaat men in verbondenheid, hoe benader je elkaar. Over elkander respecteren, luisteren naar elkander. Er werd vaak geen verschil gemaakt tussen in Liefde met elkander zijn, elkander beminnen en sex hebben met iemand waar geen liefde aan te pas komt. Wanneer ik 20 jaar was vroeg ik aan mijn moeder of ik de pil mocht nemen. Ik had schrik om zwanger te worden. Mijn moeder verwees mij naar mijn vader. Dit was voor mij heel gênant.”


” Het is de vrouw die haar lichaam moet bedekken en de man die zijn ogen dient te sluiten”, zegt Safaa waarbij ze aan toevoegt “Islam beschermt de vrouw.” “Maar Safaa een vrouw is niet beschermd omdat ze kleren draagt. Er zijn een tal van vrouwen op de wereld die dagelijks misbruikt worden terwijl ze kleren dragen en zelfs de Hijab.”
“Safaa, heb je je al eens afgevraagd wie deze wet creëerde? Of eerder wie deze mentaliteit startte, en waarom? Het is Allah of God niet.”, een lange stilte volgt. “Het is belangrijk dat je blijft luisteren naar jezelf. Dat je voelt, gewaar wordt. En voor jezelf uitmaakt ‘klopt dit of niet’. Is dit iets van mij of iets wat ik gehoord heb maar misschien geen realiteit is en of vervormd.
Dat je je open blijft stellen en niet zomaar gelijk wat als waarheid aannemen. Je dient zelf, binnenin jezelf aktief te blijven. Zoals nu je nieuwsgierigheid, blijf deze behouden. Ik ga even een voorbeeld geven. Stel dat je ergens in het donker, gekleed door een straat wandelt en er is niemand aanwezig. Hoe zal je je voelen? “

” Bang”, antwoord Safaa heel snel. “en je bent in een straat dat je niet kent” “Natuurlijk bang”, zegt Safaa terwijl de angst bijna hoorbaar is in haar intonatie. “OK, waarom heb je schrik?” “Waar wil je naartoe”, vraagt ze me al lachend. “Safaa, ik zou graag hebben dat jezelf de moeite doet om na te denken”
“Omdat het donker is, ik alleen ben en ik de weg niet ken”
“OK, en heb je schrik van het donker of de gedachte, wat kan er gebeuren in het donker”, vraag ik.
“De gedachte”, antwoord ze.
” Wat kan er gebeuren in het donker. Is er een mogelijkheid dat er iets kan gebeuren?”
“Alles wat er in je mind is kan gebeuren”, beseft ze.
” Klopt. Alles wat in onze mind is.
God heeft ons niet geleerd om bang te zijn”

Ik ga naar Adam en Eva en de appel. Niet de appel die geïnterpreteerd geweest is als iets slecht. Voor mij is hij eerder het metafoor voor wijsheid. Over de balans, evenwicht in onszelf tussen mannelijk en vrouwelijk polariteit. Waarop Safaa onmiddellijk deelt wat wij gelijk hebben in onze godsdienst nl. het verhaal van Adam en Eva en deelt “voor de start van de Islam gebruikte ze ons als een machine.” hoor ik haar zeggen….hmmm… Oef, wat een zware uitspraak.

Bij Adam en Eva begon het reeds met een interpretatie, invulling zonder wijsheid. Want wordt het niet vaak gezien als, dat Eva was die uitdaagde met haar appel.

Eva, wat betekent en vertaald volgens de letters en waarde van de Hebreeuwse taal, wordt als degene die de Goddelijke Adem en Licht van Leven schenkt. Zij vertegenwoordigt de gever en activator van onze Menselijke Goddelijkheid – Goddelijke Mensheid.
We worden door haar geïnitieerd door de aard van dualiteit naar Eenheid te doorkruisen. Ze leidt ons de weg naar de Hof van Eden, om in ons te worden gewekt.

En zo vulde onze namiddag met lange en boeiende diepgaande gesprekken. Na de volle warmte van de dag en omdat mijn lijf de behoefte voelde om in beweging te komen, neem ik afscheid van Safaa en haar familie. En wandel richting het Nubian museum. Na het museum die heel interessant was om deze regio te leren kennen en met het prachtig beeldje van Isis die de borst geeft aan Horus. Doet me denken aan het beeld van Maria die de borst geeft aan Yeshua.
Geniet ik van een rustige avondwandeling voor het slapen gaan in het kleine holletje middan de drukte van de stad.

Aswan

Trein guichet Luxor

Samen met Amandine vertrek ik richting het station. Ik verlaat vandaag Luxor richting Aswan verder naar het Zuiden, terwijl Amandine richting Hurghada vertrekt om haar vlucht te nemen naar Europa.

Terwijl de man aan het guichet met pen en papier mijn ticket invult vraag ik of ik een beeld van hem mag nemen. “Ja, geen probleem”, terwijl hij glimlacht. Achter mij hoor ik een mannenstem roepen, “Kan het wat rapper. Daar hebben we geen tijd voor.” Ik draai me om, “meneer, kent u geduld?” “We staan hier al een half uur in de rij en worden van de ene rij naar de andere geduwd”,terwijl hij ongeduldig staat te duwen en over mijn schouders kijkt naar de man achter het guichet die nog altijd zijn papiertje aan het invullen is. “Dit klopt. Dit geldt ook voor mij. Ik koos namelijk dezelfde rij als jij”.
“In euro” vraagt de bediende. “Neen, Egyptische pond”. Het werd me aangeraden de trein te nemen in 1ste klasse, VIP. “465 EGP”. (In Egypte betaald de buitenlander een pak meer wanneer je het openbaar vervoer gebruikt. En met een pak meer, bedoel ik zes maal meer. Een ticket kost voor een Egyptenaar 70 EGP. Wanneer je dan nog eens de keuze maakt om in euro te betalen, betaal je 20 euro = 660 EGP ipv 465EGP)
In Egypte is het heel gemakkelijk om een bankcontact te vinden en ze zijn talrijk aanwezig. In Luxor vind je er zowat aan iedere hoek. En het voordeligste is op de East bank en niet de West Bank aan de Nijl)

Op het perron vraag ik een man, “Salaam, pardon is this the train to Aswan?” “I don’t speak English”, met een behoorlijk mooie uitspraak. “You speak it really good”, antwoord ik hem terwijl ik hem aankijk. Aan zijn blik te zien is het duidelijk dat er geen bereidwilligheid is. Een blik die ik hier zelden heb gezien in veertien dagen zelfs niet bij hen waar ik weigerde in te stappen.
Een andere man komt erbij. Volslank, de sigaret in de hand. Op de zijkant van zijn wang zie ik een zwaar litteken. Ik hoor hem op een negatieve toon iets zeggen terwijl hij me aankijkt “…. Arabic” en begrijp eruit op de manier hij me aankijkt dat ik Arabisch moet spreken. Zijn non verbaal gedrag spreekt boekdelen. Ik zie de mensen stilzwijgend en zonder enige emotie kijken naar de situatie. Ik laat het niet binnenkomen en stap wat verder.
Een man spreekt me aan en vraagt om mijn ticket. “Ik neem dezelfde trein als jij” en we openen een fijn gesprek rond tijd naar aanleiding van de gehaaste man in de rij die wat verder op het perron staat. Iedereen kent wel het verhaal van de haas en de schildpad. Of niet.

Ik hoor een man op het perron iets uitroepen naar een man op het ander perron die gekleed is in burger met een wapen aan de riem. Die stapt naar een jonge man toe, neemt hem op een zachte manier bij de arm, opzij. Hij vraagt de jonge man om zijn zakken te legen. De jongen, ik schat een jaar of zestien benadert de agent op een speelse manier. Die hem op zijn beurt op een zachte manier meeneemt richting de uitgang. Geen enkel geweld, geen enkel machtsvertoon is zichtbaar, wel op een vrolijke manier komt hij onder de vleugels van de politiemannen terecht. Zelden tot niet is agressiviteit hier zichtbaar.

De trein is ondertussen aangekomen en stap doorheen een donker vuile wagon. Ik zoek de gereserveerde zetel. Een man ligt er languit te snurken. Ik laat hem in zijn rust en ga naast hem zitten in een wankele zetel omringd door troep. Hmm, een ticket met de naam VIP, First Class. Het is wat het is. Ik geniet van het prachtig landschap die slingert langs de Nijl aan de ene kant en het zien van het dagelijks leven in de dorpen buiten de grote steden aan de andere kant.

Aangekomen in Aswan maak ik gebruik van de app. om een chaffeur te vinden en me naar een nieuw logement te brengen, die de naam van mijn jonge broer draagt.
De wagen brengt me in een buitenwijk die me wat doet denken aan de beelden die we soms zien op tv., hoge appartements gebouwen, straten in aarde, en troep overal. Een man verwelkomt me vriendelijk en brengt me naar mijn kamer. Een piepkleine ruimte in een kelder, zonder vensters, met een piepkleine badkamer en een open gat in de muur waar ik de voeten zie van de mensen op een terras. Oehoe, even wat anders dan mijn vorige twee verblijfplaatsen. Ik zet me op bed kijkend naar de deur, op enkel één meter afstand van mijn neus en neem een diepe zucht. ‘We maken het beste ervan’, zeg ik tegen mezelf.

Na een frisse douche stap ik richting het centrum van Aswan. Om de drukte van de wagens en hoofdweg te vermijden neem ik een zijstraat. Ik passeer een plaatselijke bakkerij en zie er grote stenen vaten staan. Een man nodigt me uit te kijken. Drie vaten vol frisse melk. De natuurlijke koelkast.
Van de melk naar de hete brood ovens. Vier mannen staan graatmager te werken terwijl druppels water van hun voorhoofd parelen. Ik vraag een man of ik een beeld mag nemen. “Jaja, neem hen maar in beeld”, terwijl hij naar iedereen wijst. “Neen, neen ik vraag het graag aan ieder afzonderlijk”.
In een kadans worden de platte deegschijven op een band gegooid om er aan de andere zijde kant en klaar uit te komen. Ik neem nog wat beelden en dank hen. Voor ik verder wandel koop ik tien broodjes. Die ik graag straks schenk aan iemand.

Klik HIER voor meer beelden

Amandine

Jasmine en de Shisha

Na een weekje en na een poetsbeurt verlaat ik mijn knus appartement aan de Westbank onder de ogen van de vele zielen in The Queen Valley. Ik neem even een halte in een café niet ver van Medinet Habu Temple waar ik regelmatig een social talk heb met een man uit België die zich pas in Egypte heeft geïnstalleerd, Laurent. Een jonge Frans sprekende vrouw komt binnen en spreekt Laurent aan. “Zin om erbij te komen zitten?”, vraag ik haar en vervolg “U vertrekt?” ” Neen, ik ga naar de andere kant van de Nijl”, antwoord ze me. “Och fijn, ik ga ook die kant uit. Zin om samen te gaan?” We beginnen te praten over spiritualiteit, geloof, voelen en gewaarworden en hebben al heel snel door dat we ons op een gelijke golflengte bevinden.
Met onze rugzak vertrekken we richting Oostbank met de ferry.
(Er zijn drie verschillende mogelijkheden om deze te kruisen de publieke boot voor 5 EGP, de privé boot met motor voor 30 EGP of de wagen (taxi – duurder dan privé of privé met de app Indrive, Uber, Careem reken 150 EGP) Eén euro is vandaag gelijk aan 33 EGP wat heel snel kan fluctueren. Dit even terzijde.) Eenmaal op de Oostbank gaan we elk naar ons stekje en spreken af om elkander ’s avonds te zien.

En zo begint een vriendschap tussen twee vrouwen die elkander hebben gevonden op de Westbank in Luxor. We passeren een ongelofelijke intense week vol humor. En amai, wat een plezier. We vinden elkander in de manier van in het leven te staan.
Ik zie mezelf in een spiegel met een verschil, als ik me goed herinner, van 20 jaar. Zo zie je maar hoe belangrijk leeftijd voor me is. Niet dus.
Ik geniet telkens van het zien, te horen dat wijsheid niets met leeftijd te maken heeft, wat velen denken, en daar wordt ik telkens gelukkig van. Hoeveel jongeren ik de laatste jaren heb mogen ontmoeten en Zien met welke kracht ze iets neer zetten en hun eigen weg durven te gaan, dan kan ik alleen maar toejuichen. Zijn zij niet de stevige zonnebloemen die morgen zullen schijnen en ons licht geven!?

Laten we dus leeftijd opzij plaatsen en luisteren naar de wijsheid van jongeren. Laten we luisteren, werkelijk luisteren want wijsheid is niet leeftijd bepalend. Een spreekwoord die me nooit verlaten heeft sedert mijn lagere school is, ‘ de waarheid komt uit de kindermond’ en die mij geholpen heeft om recht te blijven staan in momenten waar men mij klein heeft willen houden. En met klein bedoel ik ‘ mij niet in mijn kracht laten, kleineren, mij het zwijgen opgelegd zowel fysiek, met woorden, psychisch.. .’ En als men later, doorheen deze pijn kan zien van het waarom men zo een handeling heeft gesteld, dan komt dit meestal vanuit hun eigen gekwetste stukken en dan kan je in Liefde blijven staan.

Wijsheid kan overal te vinden zijn voorbij iedere grens van wat ons is aangeleerd. Wijsheid is voor mij niet iets dat men enkel in boekjes vind. Wijsheid is voor mij iets die in ons Zelf aanwezig is die kan wakker gemaakt worden door iets extern.
En wijsheid gecreëerd door het denken zonder een inwendige beleving, gewaarwording vroeg of laat valt men door de mand omdat er geen wortels aan de wijsheid is. Niet enkel bij de ander, vooral bij zichzelf. Want hiermee verloochen je enkel jezelf, ver weg van groei en puur zijn en stagneert men, met alleen de gedachte, het idee te hebben te groeien.

Zo las ik recent op FB een vraag waar een vrouw om een titel vroeg van een goed boek in verband met Maria Magdalena. Een intuitief antwoord kwam door meheen in het Frans, “Un des plus beau livre à lire et c’est la que Marie Madeleine veut que la personne va. C’est vers sa pureté intérieur sans mettre des nouvelles couche extérieur. C’est ouvrir et rentré dans son propre livre et ressentir goute par goute toute les couches qui ont étais mises, pour entré, arrivé ainsi vers la semence de lumière au plus profond de soi. Bonne lecture. “

’s Avonds heb ik afgesproken met Amandine in Luxor centrum in de buurt van het station en Luxor tempel. Ze helpt me bij het zoeken van een telefoonkaart en nadien gaan we een shisha roken op een terras langs de Nijl. Een Shischa is een waterpijp waarbij via verdamping een rook ontstaat die via een pijp wordt vrijgegeven.

‘ s Anderendaags breng ik een bezoek aan de Luxor tempel. Ik sluit mijn deur van mijn nieuw verblijf die zich een vijf kilometer aan de buitenkant van de stad bevind. En vertrek te voet midden de velden en bananenteelt. Langs een drukke weg kruis ik vaak wagens, bromfietsen, paardenkoets. “Taxi taxi”, wordt geroepen. “La, Choukran”, terwijl ik met een openhand een zwaaibeweging maak. Met veel geduld blijf ik volhouden in mijn ‘neen’.
En vindingrijk zijn ze om de mens te overtuigen toch maar in te stappen. Hoe zou men zelf zijn als er brood op tafel moet komen en toerisme het enige inkomen is voor velen, maar toerisme aan een heel laag pitje is.
“Tu chèrche un marie comme moi”, vroeg de koetsier me. Een ontwapende humor hebben ze wel. Wanneer men in openheid er kan blijven in staan gaat er een totaal andere wereld open dan wat wij kennen in het Westen. Dit is een van de verborgen krachten die Egypte heeft.

Hatshepsut

Tempel of Hatshepsut

Ik duw mijn kamervenster wijd open richting het balkon.
Overal zie ik kleurrijke elementen in de lucht als omgekeerde waterdruppels.
Luchtballons. Onderaan hangen rechthoekige immense manden gevuld met wel een twintal personen. Af en toe zie ik het vuur, de lucht in de ballon opwarmen.

Ik neem mijn telefoon die ik liet liggen op tafel naast de bank waar ik in slaap was gevallen bij het opzoeken wie Hathor was.
Ik vervolg mijn zoektocht.

Hathor is de godin van zang, dans, liefde, seksualiteit, erotiek, muziek, moederschap en vruchtbaarheid. Ze was bijzonder geliefd onder de vrouwen, die offers brachten
aan de godin hopend op conceptie, een goede geboorte, een gezond kind, etc.

Werd gezien als ‘Godin van het Westen’, de plek waar je heen ging als je stierf. Hathor is dus ook godin van het dodenrijk. In graven is ze te zien als boomgodin die voedsel en/of water geeft aan de overledene. Of ze is te zien als koe die uit de berg tevoorschijn komt en de overledene beschermt.

Op weg naar de tempel en sanctuarium van Koningin Hatsjepsut, wat betekent “eerste onder de vrouwen” en één van de zeldzame vrouwelijke farao’s, hoor ik een hels lawaai en kom ik door een dikke stofwolk waar de zon er probeert doorheen te schijnen. ‘Wat is me dat! ‘, gaat er door meheen. Al heel snel wordt het me duidelijk. Kleine vrachtwagens razen door het woestijnlandschap zonder zich van anderen iets aan te trekken. De mannen achteraan in de laadbak hebben alle voordeel aan om zich goed vast te klampen of ze vliegen eruit. Ze gaan opzoek naar de luchtballon, neen, op jacht is een beter woordgebruik wanneer ik zie hoe het er hier aan toegaat. Met een agressief rijgedrag rijden ze kriskras door elkaar. Eén wagen om het massatoerisme op te pikken, één voor de mand en één voor de ballon zelf. Met zowat meer dan vijftig ballonnen in de lucht vermenigvuldigden met drie à vier wagens per ballon.
Vredig in de lucht, maar niet op aarde. De gevolgen in de rustige woonbuurt is groot. Ik zou hier de luchtkwaliteit niet willen meten. Iedere morgen op hetzelfde uur hangt hier een immense dikke zwarte wolk over de vallei van de doden die de bewoners inademen. Ik probeer me een weg te banen en kruis mijn vingers dat ik hier levend uitkom.

Net voor de tempel van Hatsjepsut zijn mannen aan het delven in graven. Gehurkt leggen ze stenen in een emmer en die met een katrol naar boven wordt getrokken. Een van de zoveelste graven die binnen een paar jaar misschien open zal gaan. De vondsten zijn hier ontelbaar.

In dit immens woestijn landschap sta ik voor de tempel met zijn twee terrassen. Via een lange rechte lijn kom ik op een eerste terras terecht. Waaruit ik nadien naar een tweede kan.
Ongelofelijk hoe in die tijd de mensheid zo een gebouwen kon laten bouwen en dit met de weinig middelen die ze toen hadden. Allé, weinig middelen, als ik het vergelijk met wat we vandaag allemaal aan machines nodig hebben om een huis te bouwen. Dan lijkt het vandaag bijna speelgoed naast dit. Ik draai me om en sta met mijn rug naar de tempel, kijkend richting de Nijl en probeer me voor te stellen hoe het er vroeger uitzag een immense grote tuin, groen, met tal van Afrikaanse planten en bloemen.
Bussen komen aangereden ik zet mijn weg verder vóór de rust is verdwenen, langs de prachtige muurtaferelen, slingerend tussen de kolossale pilaren.

Na de tempel ga ik nog naar twee tombes. Een wachter komt half wakker mij de deur openen nadat we de vele trappen hebben afgedaald. Bij iedere trede heb ik bijna het idee dat hij door zijn benen zal zakken. Zijn armen hangen zwaar te bengelen. Zijn bril staat half op zijn neus en zijn ogen vallen bijna dicht. Wanneer hij spreekt hoor ik dat er geen kracht meer uit zijn stem komt. Beneden maakt hij teken en deelt hij dat ik er mag aanwezig zijn zolang ik wil en dat hij in een hoek op een rieten mat zal blijven tot ik klaar ben. ‘Ik ben moe, morgen het einde van de ramadan’, voegt hij eraan toe.
Ik heb het geluk dat het toerisme deze tombe niet op hun agenda plannen. De eerste tombe is een pareltje diep onder de grond. Het lichtspel, de stilte, de vele basrelief en de wachter die in slaap gevallen is maken het plaatje compleet.

Hmm, ik ben hier nu reeds een paar dagen en voel zo mijn lijf in balans komen. Mijn huidproblemen zijn ondertussen aan het verdwijnen.
Wanneer ik voor al deze immense schoonheid sta kan ik de grootsheid gewaarworden van wat niet zichtbaar is voor het oog. Dit land brengt me letterlijk in mijn volle kracht. Als een volle ‘ja’ om in het leven te staan, klaar om mijn volle potentieel te laten zijn. Als een kruis stevig geankerd in de grond met voelbaar een balans tussen het horizontale, de aarde en het vertikale, het hemels, gedragen door het hart, een roos.

En hoe raar het klinkt. Het is alsof de prinses in mij, het land van Aladin heeft ontmoet.
In dit land aanwezig zijn, Zien, niet met de blik van iemand die opgegroeid is in het westen, zie ik doorheen alle afval en ontdek ik niet enkel de schoonheid van de kunst, de cultuur ook deze van de mensen hier aanwezig. Want schoonheid is niet enkel wat we waarnemen, schoonheid is iets die veel verder reikt. Het is in de chaos de harmonie gewaarworden.

Klik hier voor meer beelden

Tomb Pabasa

Deir el-Médineh

Hathor tempel – Deir el-Medineh

Ik daal de trap af van het appartement. De vrouw des huizes wacht me op. “Deze avond jij eten met ons in familie!”, deelt ze in gebroken Engels. “Met plezier dank je wel!”, zeg ik haar terwijl ik mijn hand op mijn borst leg met een wat buigende beweging om haar te danken.

Na een dagelijkse wandeling kom ik aan in Deir el Medina waar ik drie graftombes bezoek. In eentje moet ik me heel klein maken om de kleine ruimtes te kunnen betreden, tot bijna op mijn knieën.
Ik betreed er verschillende kamers. Het is goed te zien hoe men eerst offers schenkt om zo de overleden via ieder deur mee te helpen naar het eeuwig leven.

Deir el médina was een dorp waar de vaklieden leefden die in de graftombes van de koningen werkten. Ze werden genoemd
‘Servants in the Place of Truth”. En natuurlijk een koning kan geen koning zijn zonder al zijn servers want, god ziet hem.

Deir el-Medineh ontstond rond 1500 vóór J.-C. waarvan hun activiteit duurde tot zowat 500 jaar. Metsers, graveerders, schilders werkten er in alle verborgenheid aan de realisatie van de koninklijke dodenstad. Ze werkten er negen dagen voor één dag rust. Maar omdat ze wisten waar de ingang van iedere graftombe zich situeerde mochten ze geen enkel contact hebben met de andere kant van de Nijl, de wereld van de levende.

Van hieruit wandel ik verder naar the Valley of the Nobels. De man, de wachter van de laatste tombe loopt met me mee om de grote metalen poort van de Hathor tempel te openen. “Wacht”, zegt hij en maakt teken dat hij het licht wenst aan te zetten zodat ik beter kan waarnemen. “hmmm, neen alstublieft. Het is ok zoals het is. Ik hou liever van het natuurlijk licht.”. Ze kijken me bizar aan en ik zie dat ze het niet echt begrijpen waarom ik liever voor natuurlijk licht kies en toon hem hierbij twee beelden waarbij zij het zelf kunnen waarnemen.

Deze tempel werd in de eeuw na Christus bekeerd tot een monasterium of Saint Isidorus the Martyr. Vanwaar de naam in het Egyptisch Arabisch ‘Deir el-Médina wat letterlijk betekent’ Monasterium van de stad’.

De Hathor tempel weet me onmiddellijk te raken op een zachte manier. Vreugde is voelbaar in gans mijn lijf. Niet een vreugde die even er is en volatile is zoals ik vroeger kon hebben bij het zien van een zonsondergang of het zien van iets nieuws en waarbij je dan zo snel mogelijk dit wenst te delen met anderen. Wel een vreugde die ieder kleinste hoekje van mijn lijf laat ontwaken en vibreert door gans mijn lijf om zich dan te installeren in een zachte bedding.
Met volle aandacht bekijk ik ieder detail terwijl twee wachters buiten zitten te praten. Ik wordt zo opgeslorpt door de taferelen dat ik me bijna levend het tafereel kan inbeelden. Wat een zalige zachte kracht is hier aanwezig.

Onder de blakende zon wandel ik verder naar de Vallei van de Nobles waar ik nog verschillende tombes ga bekijken. Ik wordt aangevallen door piepkleine vliegjes die het leuk vinden om pijnlijke prikken te geven en al heel snel jeukende ontstekingen achter te laten op de huid. Later op de dag verneem ik dat deze mini vliegjes aanwezig zijn wegens het afmaaien van het graan.

Wanneer ik thuis kom loopt een meisje me achterna. Ik begrijp eruit dat ze me komt halen om samen naar de familie te gaan. “mag ik tien minuten”, terwijl ik met mijn hand, alsof ik een sproeier vast neem, om nadien met open hand een cirkel voor mijn aanzicht maak met ogen gesloten. Als teken dat ik me wens te wassen.

Tien minuten later sta ik beneden en wandel ik met Fatma naar de ouders van Ahmed. Op het einde van een zandweg staan vijf koeien aan een koord vastgebonden. Twee mannen en een bejaarde vrouw zitten op een stenen zitbank tegen de gevel van een aarden huis. Kinderen komen naar me toe en één voor één wordt ik aan de familie voorgesteld. De grootmoeder en haar twee zonen maken me teken dat ik tussen hen mag zitten.
Een man in lange joggings broek komt gebukt uit de velden aangewandeld met een groot pak Luzerne op zijn schouder en legt het neer in een kleine ruimte. Wanneer hij zich omdraait zie ik dat het mijn huisbaas is in een lange onderbroek. Hij wast zijn handen, verfrist zijn gezicht en trekt zijn galabia, een lang hemd tot op zijn voeten, over zijn hoofd. Hij stelt me verder voor aan alle aanwezigen en neemt me mee naar binnen door een donkere gang kom ik in een grote ruimte terecht. Hun woonkamer. In de ruimte staan twee houten banken en ligt er om de grond een groot tapijt met daarop een grote open gesneden plastieken geweven zak. Zo eentje waar men graan in bewaard. Ik krijg een glas frisdrank in een plastieken glas. Een grote metalen schaal van wel bijna twee meter diameter wordt door jonge vrouwen in de ruimte binnen gedragen en neergezet op het tapijt. Ik wordt uitgenodigd plaats te nemen.
Met mijn stramme heupen probeer ik een comfortabele houding aan te nemen. Ik schuif een hard kussen onder mijn poep zodat ik mijn benen zijdelings langs mijn zitvlak kan brengen.
Op de grote schotel staan verschillende gerechten. Aardappelen in tomaten staan nog te pruttelen in het stenen kommetje. Ik krijg een stuk brood in de hand en vóór mij wordt een stuk gegrilde kip gelegd. Ik laat hen beginnen en zeg “Bismillah” voor ikzelf begin aan de maaltijd.
Een meisje van zeven geeft eten aan haar kleine zusje. De grootvader zit ergens in een uithoek met zijn kleinzoon Adam. Die hebben reeds gegeten. Een gewoonte in de Arabische cultuur, de oudste man in huis begint altijd vóór de anderen.
De vrouwen zitten sappig te eten en ik geniet van deze samenhorigheid en gedeelde maaltijd. Ik tel even…. met negentien zitten we in de ruimte eten.
Na de maaltijd verdwijnt alles in een snelheid van de grond. Verdwijnt bijna de helft van de aanwezigen uit de woonkamer. De grootvader maakt teken… met zijn grote handen en gestrekte vingers klopt hij op de zitbank en vraagt me om naast hem te zitten. Hij geeft me verse dadels in de hand. Amai, hmmm, wat zijn die succulent.
Wanneer ik zie dat ieder zijn gangetje ga stap ik naar buiten en zet me nog even op de bank. Ik geniet van de eenvoud die er is, van het zien, het gewaarworden, het samenZijn.
Plots komt Ahmed me halen en brengt hij me terug naar het huis.

Voor het slapengaan zet ik me nog even op het balcon en zoek op wie Hathor is.
Ik wordt afgeleid door de rust, de stilte, de sterren. En val in slaap op de slaapbank onder de sterrenhemel.

Hier wat meer beelden

Deir el-Medineh

Hathor tempel

En Valley of the Nobles

Tomb of Nahkt – Valley of the Nobles

Queen Valley

Het is rustig buiten. Mannen zitten gehurkt op het veld. Ik volg een lange weg buiten de ommuring die het landelijk dorp en de Haboutempel scheid richting de the Valley of the Queen.
Op het einde van de landweg staat een politie wagen. Een checkpoint, deze zijn talrijk in de buurt. Vroeger kon men bv. van de Queen Valley naar the King Valley te voet. Deze weg is nu echter afgesloten uit vrees dat er belangrijke vondsten zullen verdwijnen uit het land. Want aan de andere kant van de berg ligt het er vol van… overal eigenlijk.

Ik stap mijn laatste rechte lijn deze keer op asfalt. Af en toe steekt er een wagen mij voorbij en roept ‘taxi’. Dit kan een taxi zijn of een gewone wagen of zelf een bromfiets. Op een geheven moment voelt mijn lijf vooraan een drukte alsof ik tegen een muur aanloop. Het voelt bevreemdend aan. Nadien wordt ik hetzelfde gewaar aan mijn rugzijde. Wanneer ik voor me kijk, ziet het landschap eruit alsof ik door een waterkolom wandel. Een kortdurende ervaring, die bevreemdend aanvoelde, toch is er een diep weten dat het ok was alleen kan mijn mind het niet snappen en dat is ok. Niet alles hoeft een nadere verklaring. Het is wat het is.

In de Queen Valley stap ik de eerste graftombe in, deze van Khaemwaset, één van de zonen van Ramses III gevonden in 1903. Vermoedelijk was zijn moeder koningin Tyti. Een wachter van de tombe stapt mee naar binnen.
Hij ziet dat ik de tijd neem om in detail te kijken naar al dit schoons en hij gunt me de ruimte die ik weet te appreciëren.
De muurfrescos zijn geschilderd in een uitzonderlijke finesse, in zachte kleuren en zijn schitterend bewaard gebleven. De natuurlijke kleurpigmenten die men toen gebruikte maken het levender en geven duidelijk weer wat hier voelbaar is, het eeuwige.

Ieder vestibule die je binnenstapt kan je goed de verschillende fases zien van hoe de overledene wordt overgedragen aan de goden. In het begin zie je hem vaak met zijn vader die hem aan de goden voorsteld. Hij is te herkennen aan zijn vlecht die op de zijkant ligt van een kaal geschoren hoofd.
Wanneer ik de muur schilderij van dichtbij bekijk voelt het alsof ik opgeslorpt wordt door deze krachtige schoonheid. De klederdracht van de farao, een wit kleed, is zo subtiel transparant weergeven dat het perfect de diepte weergeeft in een zekere fragiliteit. Een traan rolt uit mijn oog.
Het plafond is laag en weergegeven met talrijke sterren.
In de kamer waar de sarcofaag werd neergezet, zie je op de muurschilderijen hoe de koning offerandes schenkt aan de god Thot en Horus en dan wierook verspreid. Men ziet er ook Osiris in gesprek met Isis.
De détails, de vele tekens, de symboliek, de cartouches die eigen zijn en enkel voor een farao’s zijn. Men kan hier uren in ronddraaien. Mijn nieuwsgierigheid staat op scherp en geraakt in de ban van dit alles. Zoveel schoons.

Na nog twee andere tombes stap ik de tombe in van Nefertari. Nefertari (wat betekent de mooiste onder de vrouwen) was de lievelingsvrouw van Ramses II.
Ik krijg duidelijk te horen van de wachter dat ik enkel tien minuten binnen mag zijn.
Deze graftombe zou de mooiste van Luxor zijn, tot zelfs van Egypte zegt men. Ze is wel heel groot en met indrukwekkende zalen. Maar of de grootsheid het mooier maakt, daar ben ik niet van overtuigd. Voor mij ziet het er wat overdonderend uit aan schilderijen die minder in finesse werden geschilderd. Een explosie aan kleuren in donkere zalen. ‘Te’ is nooit goed en smaken verschillen natuurlijk. Dat neemt natuurlijk niet weg dat de kunstenaars hier een immens werk hebben neergezet. Teksten zijn hier te lezen uit het ‘dodenboek’. Je ziet er Isis en Nephtys onder de vorm van valken, waken over de mummie. De godin Hathor, Maât die haar grote vleugels opent. Een priester gekleed in panther… En overal waar ik kijk zie ik gevleugelden. Van talrijk in de lucht naar talrijk op de muren, ik kan er niet naast kijken. Nu ik ze zo talrijk aanwezig zie benieuwd of dit mijn intuïtie nog meer zal versterken want dit bracht de gevleugden me, dit hebben ze me geleerd, vertrouwen op mijn intuïtie.

Ik verlaat na uren de Vallei van de Koninginnen. De mannen aan de ingang groeten me. Eén man probeert me mijn aandacht naar hem te krijgen om iets in zijn shop te kopen. Zonder aandringen aanvaard hij mijn neen.

Terug in het dorp spreekt de jongen me aan die ik gisteren tegen kwam en me probeerde naar een halssnoer winkel te krijgen. Hij steekt zijn hand uit en schenkt me een pakje chips. Ik weiger het eerst en zeg het is voor jou, eet jij het maar op. Hij dringt aan. Ik neem het aan en na vijf minuten samen stappen geef ik het hem terug. Hij begreep dat hij van mij geen geld zou krijgen. Vindingrijk is hij alvast en met een glimlach zie ik hem in de verte rijden, als goede vrienden.

Kort erna komt een ander jongetje naast mij wandelen. “Bonboni?” en na de Bonboni kwam geld. Na het geld kwam hij af met droopy oogjes “no parents!”, zegt hij. Aan zijn intonatie, in drama stappend voelde ik dat hij mij in zachtheid probeerde op mijn gevoelens in te spelen.
“Lieve jongen, ik zal je geen geld geven, geen snoep want daar leer ik je geen goede dingen mee. Wat ik je wel kan geven nu is mijn vriendschap en mijn vreugde met je delen”, zeg ik terwijl hij me aankijkt. Ik steek mijn hand uit en zeg mijn naam. Zijn naam volgt en we schudden elkander de hand.

Klik HIER voor meer beelden

Cahors

Zittend op een balcon met uitzicht op de woestijn ga ik even terug in gedachten naar mijn laatste twee dagen van mijn wandelende pelgrimstocht richting Cahors. Ik ben gewaar dat zolang ik deze tocht in schrijven niet beëindig ik niet vrij ben in het Nu om wat hier is in Egypte neer te pennen. Ik neem jullie dus nog eventjes terug mee in de tijd…

Montfaucon. Ik verlaat het dorp in gezelschap van André. Het was een fijn gezelschap en avond samen met zijn vrouw en vrienden. Hij wijst me wat de weg in het dorp. We stappen samen een bio winkel binnen en ik trakteer hem op wat lekkers. En dan is het tijd van afscheid of eerder au re-voir.

Ik wandel verder de natuur in. Pas tegen de avond kom ik aan het eerste dorpje van de dag, Cras. Ik bel het nummer op die aan de deur hangt van het gemeentehuis. Aan de andere kant van de lijn heb ik de burgemeester. Een kwartier later kkmt hij aangereden met zijn kleinzoon en opent de feestzaal waar ik mag installeren voor de nacht.

Na een goede nachtrust verlaat ik de zaal. Ik draai me nog eens om, bedank de ruimte en sluit de deur. De vrieskou van deze nacht bracht de natuur een prachtige frisse lichtblauw tint die over de aarde ligt. Ik wandel langs het kristalhelder water van de rivier ‘La Rauze’
De buxusbossen zien eruit alsof een lang elegant gewaad dragen van mos. Het brengt hen mysterieuze vormen … lang uitgerekte bidsprinkhanen, krekels… fantasie genoeg… En eigenlijk beetje spookachtig. Ik waag me zo in één of ander sprookje uit mijn jeugd.
Een ree springt voor me uit. Het is even schrikken.

Voor ik Cahors bereik heb ik nog een overnachting bij Chantal en Gilles. Ik ontmoette Chantal in een café en stelde me voor om bij hen te overnachten in ‘La chambre de même’, zoals zij de kamer noemen. Na een fijne babbel met Chantal komt Gilles thuis. Aan zijn non-verbaal gedrag zie en voel ik dat hij wat onwennig is met de situatie en hij me in zijn zetel aantreft. Een tal van vragen komen naar meheen. Ik voel me er heel vrij in om ze te beantwoorden en ik ben daar heel vaak heel open in. Want hoe kan iemand anders zich goed voelen als men een muur rond zich plaatst.
Na ik in het kort vertelde over mij thuissituatie om iets te duiden in mijn tocht zegt Gilles, “als je zo telkens op weg bent dan is dat toch omdat je van iets wegvlucht, je familie, je verleden.” “Oh, neen hoor. Eerst en vooral waarom zou ik moeten vluchten van iets die niet van mij is, mij niet toehoort. Het is een illusie dit te denken dat men van iets kan weglopen, want alles komt altijd vroeg of laat terug. Wat er vooral is en meer en meer aanviel is dat ik er de wijde landschappen, de openheid, de lange vergezichten, de natuur, de gezonde lucht mis. En ook gewoon omdat het leven me vandaag deze vorm van leven schenkt die me voldoening brengt. Zelf ben ik altijd iemand geweest die problemen durf onder ogen zien en er niet van weg loop, wat niet voor iedereen in dank werd afgenomen. Ik heb me leren los maken wat mij niet toehoort, wat niet van mij is, ik zeg neen tegen agressiviteit, loop ik ervan weg neen. Nooit geweest, ook al was het soms hard te verduren. Ik ben er blijven in staan in wat voor mij juist aanvoelde. Ik stelde mijn grenzen ook al kwam er dan geweld. Het onder ogen durven zien alsook mezelf in de spiegel willen bekijken, hebben ervoor gezorgd en ik durf zelf te zeggen, dat ik vrij ben.” Zijn vraag vertelde eigenlijk meer over zichzelf en hoe hij in het leven staat, dan mijn manier van leven. Maar dat was ok.

Sedert gisteren voel ik wat stramheid in mijn enkel. Ik sta er even bij stil. Hmm, ben ik in iets stram, zet ik in iets mijn tanden, hoe zit het met mijn ‘wil’. Ik vind er geen antwoorden op en laat los. De komende dagen zullen me wel wegwijs brengen.

Langs de Lot, kom ik aan in Cahors. Net voor de brug herken ik de man met zijn prachtige krullend haar, dikke baard en blauwe ogen, de manden vlechter uit Figeac, Nicola. Hij verkocht mij een nieuwe pelgrimspaspoort voor het vervolg van mijn tocht naar Egypte in de voetsporen van Maria Magdalena. “Hey, bijzonder dat ik je hier ontmoet zoveel dagen en kilometers verder.” We wandelen samen tot in het centrum en hebben plezier tot we beiden onze eigen weg verder zetten. Ikzelf richting de apotheek om taping en de overnachtingplaats. Hij met zijn takken onder de arm richting een administratief centra.

Narcissen, krokussen en sneeuwklokjes zijn zichtbaar in de tuinen en brengen kleur aan de stad die omringd is door water. Het sappige Franse zuiders accent is hoorbaar in de straten. Hier en daar is reeds Mimosa te bespeuren.

In Cahors beslis ik om 2 dagen rust te nemen voor mijn voet die enige zorg vraagt. De pijn wordt erger, vermoedelijk het begin van een peesontsteking.
Na twee dagen wil ik verder stappen of me toch proberen in beweging te steken maar dan met korte etappes. Helaas, kan ik nog niet vooruit niet enkel omwille van de voet, nu blokkeerde Frankrijk zich en ligt gans het openbaar vervoer plat. Tot 2x toe koop ik een treinticket en wordt deze geannuleerd. Hmm, benieuwd wat me hier in Cahors houdt. De naam Cahors blijft ook klinken in mijn oren hoewel ik het niet kan plaatsen.
Ik laat los en ga in overgave in de gebeurtenissen.

In stap een boekenwinkel binnen en probeer me in te houden om er geen aan te schaffen wetend dat ik tal van ongelezen boeken ergens in een bananendoos heb…. en toch, ik laat me verleiden. Haha… Ik hou van boeken, papier en een mooie pen, mijn tweeling-tweeling kan het blijkbaar niet laten. De keuze van een boek gebeurt altijd intuïtief en dan lees ik het wanneer het moment er rijp voor is. Ik lees hoogstens een boek uit per jaar. Ik kom naar buiten met het boek ‘les cinq piliers de l’ Islam’ van Abdennour Bidar. En of het boek in de bananendoos zal terecht komen. Ik denk het niet al van de eerste pagina weet hij mij te boeien en lees ik al snel tot pagina 31 waar ik ben blijven steken.

Zonder enige vervelendheid van niet te kunnen stappen, geniet ik van de stilte in het niet bewegen, die beweging in mezelf brengt. De Arabische taal horen, op een terras zittend in de zon, het kijken naar het leven en de rust en zorg die mijn voeten nodig hebben doen me inzien hoe ik binnenkort wens de tijd door te brengen in Egypte en vooral het belang ervan.
Deze bewustwording bracht de ene
synchroniciteit na de andere en bevestiging in mijn aanvoelen. Zo kwam ik langs een dagbladhandelaar en lag er een tijdschrift in de etalage over de apocryfe teksten van Marie Madeleine. Met het tijdschrift in de hand terwijl ik slenter door de straten van Cahors, zie ik een korte tekst staan over Champollion. Wanneer ik dan terug mijn aandacht naar de omgeving breng zie ik plots dat ik op de hoek sta van Quai Champollion en place Champollion. Zaligggg.

En is een pelgrimstocht ook niet het leven wandelen. Het is ontwaken, de ogen openen en een innerlijke vreugde voelen in wat voor een situatie men zich ook bevind.
Het is zich openen en open blijven aan alles wat zich aanbied.
Het is het dragen en delen van je vruchten ontstaan door het zaad in die innerlijke vreugde doorheen de jaren het leven.
Het is slapengaan en de nacht ingaan ein dankbaarheid voor wat was, is.

Dus zou ik hier nu schrijven mijn pelgrimstocht eindigt in Cahors. Niets is minder waar, want die is oneindig.

Met volgende tekst die gisteren even voorbij kwam op fb eindig ik mijn tekst.
‘Le vent souffle où il veut : tu entends sa voix, mais tu ne sais ni d’où il vient ni où il va. Il en est ainsi pour qui est né du souffle de l’Esprit’ . (Jn 3, 1-8)

Hier wat beelden…. En nogEn nog

HIER wat bewegend beeld… en HIER