Découvrir

 

sdr

Chooz (France)

Hier soir j’ai reçu un message de ma filleule Liudmila  ‘J’ai réussi.’ Que je suis fier d’elle! Une courte promenade vers le château de Vêves, en compagnie de Brigitte. Une heure plus tard il est temps de se dire au revoir.

De Gendron je descends la colline direction la Lesse et Houyet. Au loin de la musique, longboard skaters. Chaque année, ici, la route est fermée pour cet évènement. C’est dingue la façon dont ces garçons descendent la colline à du 40 à 60 km/h sans aucune protection. Arrivés en bas, un nuage blanc de caoutchouc brulé provenant de leurs chaussures.

Houyet vers Wiemme. De gros nuages gris. Je n’y échappe pas. Sur le chemin je rencontre des personnes. “Vous allez direction Wiemme?” “Oui “, me répond une femme. “Oh super, alors je suis le même chemin.” Nous bavardons encore un peu. Une bonne averse de grêles. Protéger mon sac à dos. Mon super imperméable coutant à peine huit euros, me tient bien au sec. Tonnerre, éclairs et grêles s’alternent. Les flaques d’eau sont inévitables. L’orage ne me dérange pas. Sans notion du temps je continue ma marche. Une confiance totale. Seulement deux heures plus tard que je me rends compte que je marche direction Wiemme. Pas deux km mais dix km sur place…un fou rire sans suit.

Arrivée dans la cantine je me laisse tenter par un hotdog croustillant.

Une heure plus tard mes vêtements sont secs et je reprends la route. L’orage violent suivant. Je suis mon gps et essaie de prendre le chemin le plus court. Un sentier le long d’un domaine militaire. Le tonnerre au-dessus de ma tête. J’hésite. Est-ce que je retourne sur mes pas ou bien je continue dans le bois? Il pleut des cordes. Dans le bois plus de signal gps. Par ce temps je me sens plus en sécurité ici que le long de la route où les autos foncent autour de moi. Le sentier est impraticable. A cause de la boue épaisse je sens mes chaussures glisser de mes pieds. Mes sens sont sur le qui-vive. Je continue. En communion avec la nature. Sans signalisation. Je regarde autour de moi. La sortie. Par où?

Je suis les traces d’un animal. De hautes herbes couchées. La lumière d’un terrain vague. Des herbes qui montrent la présence d’un cours d’eau. Le bruit. Tous des signaux qui m’aident à sortir d’ici. Jamais pensé que j’oserais. Entre de hautes ronces, orties et fougères. Sous mes pieds un doux tapis de mousse. Des champignons dégageant une odeur insupportable. Une plaine. Un barbelé. La route. Un panneau ‘Baronville 1 km’. Mon chemin le plus court fut le plus long. Presque deux heures pour parcourir un kilomètre.

Ça m’a apporté de la joie, de la sagesse et de la richesse. Contente d’être sortie du bois et fier d’avoir osé… eh bien quel expérience éducative. Sur la route je sors mon pouce. Givet et puis direction Chooz. Une visite chez de bons amis en France. Michèle et Gérard, rencontrés sur mon chemin de Compostelle en 2014.

GPX bestand Hastière-Par-Dela à/naar Vodelee

GPX bestand Vodelee à/naar Fagnolle

GPX bestand Fagnolle à/naar Chooz (France)

Ontdekken

Gisteravond nog een sms ontvangen van mijn metekind Liudmila. ‘Geslaagd.’ Wat ben ik fier op haar! Samen met Brigitte een korte wandeling naar het kasteel van Vêves. Een uur later, tijd voor afscheid. Vanaf Gendron wandel ik de heuvel af richting de Lesse naar Houyet. In de verte muziek, longboard skaters. Ieder jaar wordt de straat hier afgesloten voor dit evenement. Gek hoe deze jongeren aan 40 à 60 km/u de heuvel afstormen zonder extra bescherming. Beneden aangekomen, een witte wolk van verbrand rubber van hun schoenen.

Houyet naar Wiemme. Dikke grijze wolken. Ik ontsnap er niet aan. Op de weg ontmoet ik mensen. “Vous allez direction Wiemme?” “Oui”, antwoordt een vrouw. “Oh super, alors je suis le même chemin.” We praten nog wat. Een fikse hagelbui. Rugzak beschermen. Mijn superregenvest van amper acht euro weet me droog te houden. Donder, bliksem en hagel wisselen elkaar af. Plassen zijn onmogelijk te vermijden. Het onweer kan me niet deren. Zonder notie van tijd stap ik verder. Een totaal vertrouwen. Pas na twee uur word ik mij ervan bewust dat ik inderdaad naar Wiemme aan het stappen ben. Geen twee kilometer, wel tien, sur place…de slappe lach volgt. Aangekomen in de kantine laat ik me verrassen met een krokante hotdog.

Een uur later zijn mijn kleren droog en ben ik terug op weg. Een volgende hevige onweersbui. Ik volg mijn gps en probeer de kortste weg te nemen. Een pad naast een militair domein. Gedonder boven mijn hoofd. Twijfel. Keer ik nu terug of wandel ik verder het bos in? Het regent pijpenstelen. In het bos verdwijnt mijn gps-signaal. Met dit weer voel ik me hier veiliger dan op een weg waar ze langs mij heen razen met de wagen. Het pad is onmogelijk te bewandelen. In de dikke modder voel ik hoe mijn schoenen wegglippen van mijn voeten. Mijn zintuigen staan op scherp. Ik ga door. Eén met de natuur. Zonder bewegwijzering. Ik kijk rond. De uitgang. Waar? Ik volg de sporen van een dier. Lange grassen die plat liggen. Het licht van open terreinen. Grassen die aantonen dat er een waterstroom is. Het geluid. Allemaal signalen die me helpen hieruit te komen. Nooit gedacht dat ik dit zou durven. Tussen hoge bramen, netels en varens. Onder mijn voeten een zacht tapijt van dik mos. Paddenstoelen die een ondraaglijke geur afscheiden. Een open veld. Een prikkeldraad. De weg. Een bord ‘Baronville 1 km’. Mijn kortste weg werd de langste. Bijna twee uur voor een kilometer… Het bracht me vreugde, wijsheid en rijkdom. Blij dat ik het bos uit ben en fier dat ik het gedurfd heb en… amai wat een leerrijke ervaring. Op de weg steek ik mijn duim uit. Givet en dan naar Chooz. Een bezoek aan goede vrienden in Frankrijk. Michèle en Gerard ontmoette ik op mijn weg in 2014 richting Santiago de Compostela.

Marmite

 

dav

L’abbaye de Leffe. Les prières du matin. Un petit-déjeuner copieux. La vaisselle. Faire le lit. Un mot sur papier.

Vers un point d’accès wifi dans un supermarché pour une mise à jour de mon journal. Du coin de l’œil, je vois une longue robe blanche, dos un peu courbé,  des lunettes, une longue barbe grise. Père Bruno rentre. “Bonjour ! Vous remettez mon bonjour à votre maman”, me dit-il.  “Certainement, merci, père Bruno” et nous faisons tous deux un signe de la main.

Mon mélange d’aujourd’hui:

‘Recette: Jasmine GR’

Boue, vaches, crottin de cheval, eau de pluie.

Le tout bien mélangé

Pour relier, une limace

Un peu d’orties pour relever

Fleurs de camomilles

Mélangez

Des spores de fougère (pas de panique si ça commence à bouillonner).

Des fleurs de mûres et de tilleul.

Goutter. Si cela n’est pas assez lié vous pouvez rajouter une limace.

Pour la coloration vous pouvez éventuellement ajouter une plume de pivert.

Vous continuez à tourner avec un bâton; ce dernier doit être en bois de chêne, sinon vous risquez que le mélange devienne fade, sans aucun gout.

Vous laissez le tout cuire à feu doux au soleil tombant.

Important! Après avoir laissé bien mijoter et macérer toute la nuit vous ajoutez une feuille d’églantier en forme de cœur. Laissez la marmite dehors de façon à ce que la lune puisse y ajouter son énergie. Ne vous faites pas de soucis, des amis particuliers en prendront bien soin.

Une recette qui a vu le jour pour me donner courage, lorsque je montais un talus dans le bois. Le soir on me propose une maison chaude à Gendron chez Mark et Brigitte.

GPX bestand Dinant à/naar Hastière-Par-Delà

Marmiet

De abdij van Leffe. De ochtendgebeden. Een uitgebreid ontbijt. De afwas. Bed opmaken. Een woordje op een briefje. Naar een wifi-punt in de supermarkt om mijn dagboek wat bij te werken. In mijn ooghoeken zie ik een lang wit kleed, rug lichtjes voorovergebogen, een bril, een lange grijze baard. Père Bruno komt binnengewandeld. “Bonjour! Vous remettez mon bonjour à votre maman”, roept hij me toe. “Certainement, merci, père Bruno”, en we steken samen de hand op.

Mijn brouwsel van vandaag:

‘Recept: Jasmine’s GR’

Modder, koeien, paardenstront, regenwater.

Dit alles goed dooreen roeren.

Om te binden, een naaktslak.

Wat brandnetel voor extra pit.

Kamillebloempjes.

Roeren.

Sporen van varens (het zal sterk beginnen pruttelen, geen paniek)

Braambesbloemen en lindebloesem.

Even proeven. Wanneer het niet genoeg gebonden zou zijn mag je nog een naaktslak toevoegen. Kleuren kan je eventueel met een pluimpje van de bonte specht. Je blijft roeren met een stok (de stok moet van een eik zijn, anders heb je het risico dat het brouwsel flets zal worden, zonder enige smaak). Je laat dit alles verder sudderen in de avondzon. Belangrijk! Tussen het sudderen door en na een nacht laten trekken, voeg je een hartvormig egelantier blaadje toe. Laat de marmiet buiten staan zodat de maan haar energie mag toevoegen. Maak je geen zorgen, buiten zullen bijzondere vrienden er zorg voor dragen.

Een recept dat is ontstaan om mezelf moed in te spreken, terwijl ik een weg in het bos beklom. ‘s Avonds krijg ik een warm huis aangeboden in Gendron bij Mark en Brigitte.

Maredret

 

dav

Maredret

Rencontres fortuites. Profiter de l’instant présent. Après la prière du matin une conversation avec sœur Emmanuelle avec comme sujet entrer dans l’ordre, suivre son propre chemin, être appelée. Un selfie.

Une conversation avec sœur Hildegarde. Un adieu chaleureux. Le magasin du monastère. Un pendentif dans la vitrine attire mon attention, ‘La Colombe’(le symbole de la paix). Suit une autre conversation intense et captivante avec sœur Claire. Une tasse de café ensemble.

Je sens le vent sur ma peau, il est entretemps midi. Je suis la GR129. Manches longues et pantalon long, pour me protéger les bras et les jambes lors de mon passage dans les bois. Les insectes sont nombreux. Une inspection journalière à la recherche des tiques est nécessaire. Mon corps est détendu. Ma tête est libre. Apprécier les petites choses de la vie, la simplicité qu’il m’est donné de rencontrer journellement en marchant. La nature, ou il y a tant à voir, à découvrir, à ressentir. Une richesse inestimable. Les marches journalières m’apportent tellement d’énergie qu’il est bien souvent seize heures avant que je pense à manger quelque chose.

L’abbaye de Maredret. Dans le jardin, sous le tilleul une statue de Saint-Jean-Baptiste. Dans mon dos l’abbaye. Mes yeux se ferment. Une énergie forte est manifeste. Passant par Maredsous, le RAVel (un chemin pour trafic non motorisé) poursuivre vers Haut-le-Wastia. Une église Saint-Jacques où peu de chose est encore authentique. Au tableau d’affichage ‘Jasmine, la Sacristine habite au 53, rue de Sommières’. Je sonne à la porte portant le numéro 53. Les enfants d’Angelique m’invitent, ma gourde est remplie, un morceau de tarte, un cachet dans ma crédential.

On regarde la carte des GR.

On est en début de soirée. Pleine d’énergie, passant par la GR vers l’Abbaye de Leffe. Monter, descendre, ‘splash’, boue… arrêt, fermer les yeux, tourner en rond, continuer à marcher. J’appelle mes jambes ‘JGV’, jambes grande vitesse. Le plus beau sentier parcouru jusqu’alors direction Dinant. En passant par les ruines d’un château je descends un rocher qui rejoint la Meuse. Je traverse la rivière grâce à une passerelle et cela me permet d’éviter le centre de Dinant.

L’abbaye de Leffe. Père Bruno… “Mon Père avant que j’oublie. Je sais que vous n’allez pas vous souvenir, mais ma maman a demandé de vous remettre son bonjour.” Père Bruno fait signe de la tête avec un doux sourire. (Il y a plus de trente ans que ma mère est venue ici) Dans ma chambre, ancienne chambre de moine, je dépose mes affaires. La plume de buse trouvée en cours de route, parade sur l’appui de fenêtre. Sur la table un texte écrit: Nous cherchons simplement à ….’Être’ et ‘devenir ce que nous sommes’ en vérité. Le chemin, la vie, plus que ça n’est pas nécessaire.

GPX bestand Ermeton-Sur-Biert à/naar Dinant

Maredret

Onverwachte ontmoetingen. Genieten van ‘l’instant présent’. Na de ochtendgebeden een intens gesprek met soeur Emmanuelle over het intreden, je eigen weg volgen, je roeping. Een selfie. Een gesprek met soeur Hildegarde. Een warm afscheid. De kloosterwinkel. Een hanger in de vitrine trekt mijn aandacht, ‘La Colombe’(vredessymbool). Een ander intens boeiend gesprek volgt met soeur Claire. Samen een potje koffie.

Ik voel de wind op mijn huid, het is ondertussen middag. Ik volg de GR129. Lange mouwen en lange broek beschermen mijn armen en benen doorheen de bossen. De insecten zijn talrijk aanwezig. Een dagelijkse inspectie naar teken is noodzakelijk. Mijn lichaam voelt ontspannen. Mijn hoofd voelt ruim aan. Genieten van de kleine dingen in het leven, de eenvoud die ik tijdens het wandelen mag ontmoeten. De natuur, waarin zoveel te zien, te ontdekken en te voelen is. Een rijkdom van onschatbare waarde. De dagelijkse tochten brengen me zoveel energie dat het soms pas zestien uur is voor ik zelfs aan eten denk.

De abdij van Maredret. In de tuin een beeld van Sint-Jean-Baptiste onder een linde. Achter mij de abdij. Ik sluit mijn ogen, een krachtige energie is voelbaar. Via Maredsous, de RAVel (een weg voor niet gemotoriseerd verkeer) verder naar Haut-le-Wastia. Een Sint-Jacobskerk waar nog weinig authentiek is. Aan het prikbord ‘Jasmine, La Sacristine habite au 53, rue de Sommières’. Ik bel aan de deur waar nummer 53 staat. De kinderen van Angelique nodigen me uit. De drinkfles wordt gevuld, een stukje taart, een stempel in mijn credential. De GR-kaart wordt bekeken. Vroege vooravond. Met volle energie via de GR naar de Abdij van Leffe. Hop en neer, ‘splash’, slijk… stilstaan, ogen sluiten, rond draaien, verder stappen.

Ik noem mijn benen ‘JGV’, jambes grande vitesse. De mooiste wandelweg die ik tot nu toe heb genomen richting Dinant. Langs de ruïne van een kasteel daal ik een rots af naar de Meuse. Via een passerelle steek ik de rivier over en hoef ik niet tot in Dinant-centrum te wandelen.

De Abdij van Leffe. Père Bruno… ”Mon père, avant que j’oublie. Je sais que vous n’allez pas vous souvenir, mais ma maman a demandé de vous remettre son bonjour.” Père Bruno knikt met een zachte glimlach. (Meer dan dertig jaar geleden is mijn moeder hier geweest). In mijn kamertje, de vroegere kamer van de monniken, zet ik mijn materiaal neer. De gevonden buizerdpluim staat te pronken op de vensterbank. Op de tafel een geschreven tekst: Nous cherchons simplement à… ‘Être’ et ‘devenir ce que nous sommes’ en vérité. De weg, het leven, meer dan dit hoeft het niet te zijn.

 

Jemeppe-sur-Sambre

 

dav

Jemeppe-sur-Sambre

Je ferme la porte d’entrée. La haute température et l’humidité me coupent le souffle. Direction le bois de Han-Sur-Sambre. Les nombreuses chutes de pluie des derniers jours ont complètement inondé les sentiers. Je me risque quand même. J’essaie de me frayer un passage dans cette jungle. Sur le côté, au milieu, sur le côté. Après un certain temps je me sens comme un petit enfant devant une grande flaque d’eau. Je m’amuse. J’apprécie la magnifique flore que je fixe en images sur mon téléphone. Hmm, j’apprécie beaucoup moins les nombreux moustiques. Une attaque sur mes bras et jambes. Ici mes bâtons de marche me sont très utiles. La couleur de mes chaussures est méconnaissable. Quitter le bois, le soleil et la transpiration… parfait pour les taons. J’avais oublié tous ces insectes. Eux ne m’ont pas oubliée.

Dans le ciel, des nuages sombres sont venus s’installer. Des grondements en arrière-plan. Un orage me pend au-dessus de la tête. Au loin un village. Avec une forte accélération j’essaie d’atteindre le village avant l’orage. Je cherche un abri à Fosses-La-Ville. Je me promène un instant autour de l’église. Regardant le ciel je vois que les nuages noirs disparaissent. J’ai échappée à l’orage. Une longue pause de déjeuner. Trop chaud. J’apprécie les vieux bâtiments authentiques. Une conversation avec l’aimable femme de l’office du tourisme.

Après une bonne marche, ayant défié la chaleur, j’arrive à Saint-Gérard.

Mes bas. Mes jambes. Un tas de tiques minuscules. Mon téléphone, juste trop tard pour décrocher. Etienne. Mon répondeur. J’entends: “Je suis à Haut-le-Wastia. Je t’ai attendu pendant deux heures. Bon bein, je rentre”. J’écoute encore une fois, mais ne comprends pas ce qu’il faisait là. Étonnée. Pas de place où dormir à Saint-Gérard. Je finis ma journée chez les Bénédictines d’Ermeton-sur-Bièrt où sœur Hildegarde me montre comment me déplacer dans le bâtiment. Le soir tombe. Le vent monte. Il se fait noir. Orage. Je m’endors avec mon journal sur le ventre. Dans cette oasis de paix.

GPX Bestand Lambusart  à/naar Fosses-la-Ville

GPX Bestand Fosses-la-Ville  à/naar Ermeton-sur-Biert

Jemeppes-sur-Sambre

Ik sluit de voordeur. De hoge temperaturen en de vochtige lucht slaan op mijn adem. Richting het bos van Hanne-Sur-Sambre. De vele regenval van de laatste periode heeft de wandelpaden volledig onder water gezet. Ik waag het erop. Zoekend probeer ik me een weg te banen door deze jungle. Opzij. Midden. Opzij. Na een tijdje voel ik me als een klein kind voor een grote plas. Ik heb plezier. Ik geniet van de prachtige flora, die ik op beeld vastleg met mijn telefoon. Hmm, de vele muggen niet meegerekend. Een aanval op mijn benen en armen. Mijn wandelstokken doen hier goed dienst. De kleur van mijn schoenen onherkenbaar. Het bos uit, de zon en het zweet… ideaal voor de dazen. Al die insecten was ik wat vergeten. Zij mij niet. In de lucht zijn donkere wolken komen opsteken. Geroffel op de achtergrond. Een onweer hangt boven mijn hoofd. In de verte een dorp. Met een fikse versnelling probeer ik het dorp te halen voor het onweer. In Fosse-la-Ville zoek ik een schuilplaats. Even wandel ik rond de kerk. Naar boven kijkend zie ik de donkere wolken verdwijnen. Ontsnapt aan het onweer. Een lange middagpauze. Te warm. Ik geniet van de oude en authentieke gebouwen. Een babbel met de vriendelijke vrouw van l’office du tourisme.

Na een stevige wandeling, de warmte trotserend kom ik aan in Saint-Gérard. Mijn kousen. Mijn benen. Minuscule teken zijn talrijk aanwezig. Mijn telefoon, net te laat om op te nemen. Etienne. Mijn antwoordapparaat. “Je suis à Haut-le-Wastia. Je t’ai attendu pendant deux heures. Bon bein, je rentre”, hoor ik. Ik luister nogmaals, maar begrijp niet wat hij daar deed. Verwonderd. Geen slaapplaats te vinden in Saint-Gérard. Ik eindig mijn dag bij de Bénédictines in Ermeton-sur-Bièrt, waar zuster Hildegarde me de weg wijst in het gebouw. De avond valt. De wind steekt op. Het wordt donker. Onweer. Met mijn dagboek op mijn buik val ik in slaap. In deze oase van rust.

Dans les champs

hdr

À table pour le petit déjeuner en compagnie de Linda. Linda a parcouru le chemin de Compostelle en passant par Cluny, Norte voici quelques années.

Ma journée me mène dans les champs et le long de routes campagnardes. De jeunes lapins sautillent le long du chemin. Des hirondelles rasent les champs. Les fleurs de camomille répandent un agréable parfum. Les faisans me surprennent à chaque fois qu’ils prennent leur envol hors des ruisseaux. De temps à autre j’aperçois un papillon. Ma peau est moite.

À Wagnelee une femme me crie “Vous faites le chemin?”  Je me retourne et lui réponds “Une partie madame.” “Oh, je le dis à mon mari, il sera content.” Entre temps le mari est sorti, Ghislain. Ma gourde est remplie. Un café m’est offert. Et je reprends mon chemin avec une banane en plus.

À Fleurus je regarde mon gps. En arrière-plan des chamailleries. Des mots durs. Mon attention quitte le chemin. Devant, derrière, à droite, à gauche… il se passe plein de choses autour de moi. Mon attention revient lorsqu’une voiture s’arrête à ma hauteur. Je relève la tête. Une question bien connue suit “Vous allez où?”. Une conversation, une proposition.

“Tu continues ta marche et quand tu en as fini pour aujourd’hui je viens te chercher. Un souper. Une chambre. Un petit-déjeuner et demain matin je te ramène là où je suis venu te chercher. Je n’ hésite pas. Une heure plus tard je suis à Jemeppe-sur-Sambre chez Etienne.

Etienne est fier de me montrer la carte sur laquelle tous les chemins qu’il a déjà empruntés, pour se rendre à Compostelle, sont indiqués. Comme un trophée au mur. Une proposition pour un repas du soir suit. Une pizza au village. La pizzeria est fermée. La pizza est remplacée par un sandwich garni d’une saucisse ‘Zwan’ et de choucroute au café du coin. Tout le monde regarde le football. Jamais pensé que j’acclamerai le football.

Après la première mi-temps je vais dormir. Etienne me raccompagne vers sa maison d’un mouvement entre coupé. Il quitte à nouveau la maison pour aller voir le reste du foot. Un peu plus tard j’entends klaxonner et crier….un premier but pour la Belgique. L’euphorie dans la rue me laisse m’endormir joyeuse.

GPX Bestand Houtain-le-Val  à/naar Lambusart

Langs velden

Samen met Linda aan de ontbijttafel. Linda wandelde een paar jaar terug de weg via Cluny, Norte naar Compostela. De dag gaat via velden en landelijke wegen. Jonge konijnen huppelen in de velden. Zwaluwen scheren over het land. Kamillebloemen verspreiden een aangename geur. Fazanten laten me telkens schrikken wanneer ze uit de gracht komen gevlogen. Af en toe is een vlinder te zien. Mijn huid voelt klam aan.

In Wagnelee roept een vrouw: “Vous faite le chemin?” Ik draai me om. “Une partie madame.” “Oh, je le dis à mon mari, il sera content.” Ondertussen is de man, Ghislain, buitengekomen. Mijn drinkfles wordt bijgevuld. Een koffie wordt aangeboden. Ik vertrek, een banaan rijker.

In Fleurus sta ik te kijken op mijn gps. Op de achtergrond geruzie. Harde woorden. Mijn aandacht verdwijnt van de weg. Voor, achter, rechts, links… er gebeurt van alles rond mij. Mijn aandacht komt terug wanneer een wagen stopt. Ik kijk op. Een alom bekende vraag volgt: “Vous allez où?” Een babbel, een voorstel. “Je stapt verder. Wanneer je gedaan hebt voor vandaag, pik ik je op. Een avondmaal. Een kamer. Een ontbijt en morgen voer ik je terug naar waar ik je heb opgepikt.” Ik twijfel niet. Een uur later ben ik in Jemeppe-sur-Sambre bij Etienne. Etienne toont fier zijn landkaart met alle wegen naar Compostela die hij wandelde. Net een trofee aan de muur. Een voorstel voor een avondmaal volgt, pizza in het dorp. De pizzeria is gesloten. De pizza wordt vervangen door een suikersandwich met een Zwanworst ertussen en choucroute in een plaatselijk café. Iedereen kijkt naar het voetbal. Nooit gedacht dat ik ooit nog zou supporteren voor het nationale elftal. Na de eerste helft ga ik slapen. Etienne vergezelt me, met houterige bewegingen, tot aan zijn huis. Hij verlaat terug het huis om de rest van het voetbal te bekijken. Een beetje later hoor ik getoeter, geroep… een eerste doelpunt voor België. De euforie in de straten doet me met een blijheid in slaap vallen.

Contrast

dav

Dworp. De Groene Jagerstraat. Inderdaad, ik ga op jacht naar groen. De natuur. Na drie dagen op ‘Litha Fest’ is het contrast sterk voelbaar. Van drukte naar stilte, van veel volk naar alleen zijn. Het gezang van de merels. Zuurstof. De wind. De bomen. Het ontroert me. Dankbaar dat ik kan genieten van het samenzijn, alsook van het alleen kunnen zijn.

In het bos van Soigne, een getik op de achtergrond. Ik draai me om. Een golfterrein aan mijn linkerkant. Drie mannen, netjes gekleed, hun kar voortduwend. Aan de ene kant een strak grasveld, struiken netjes gesnoeid. Bomen die er erg keurig bij staan. De andere kant varens, afgevallen takken, kleurige wilde planten, dennenappels en onder mijn voeten slijk. Twee verschillende werelden gescheiden door een prikkeldraad. Een handgebaar als teken van goedendag verbindt ons met elkaar. Eén en dezelfde wereld.

Uit het bos. In de verte een berg netjes afgelijnd met op de top iets zwarts zichtbaar. Ik probeer te achterhalen wat het mag zijn. Ik blijf mijn ogen fixeren op het topje. De Leeuw van Waterloo. Naast mij een grote linde, eronder een kapel. Aan de voet drie houten blokken, de helft opgebrand, nog warm aanvoelend. Ernaast een klein wit vel papier. Een handtekening, een uur, Justitia, prison… een datum. Zou deze brief een verband hebben met het vuur, stel ik me de vraag. Ik steek het tussen de tralies van de kapel. In de vooravond maken de grijze wolken plaats voor de zon. Vandaag is het midzomer: een moment om even naar binnen te keren en stil te staan bij wat de voorbije maanden me hebben gebracht. Ze waren niet allemaal rooskleurig. Een periode waarin ik er hard tegenaan ben gegaan. Vandaag ben ik me bewust van wat het mij allemaal heeft bijgebracht en dat het een rijker persoon van me heeft gemaakt.

Houtain-le-Val. Vierkantshoeves, een vervallen kasteel, een Sint-Jacobskerk. Ondertussen is het al na twintig uur. Ik bel bij verschillende huizen aan voor een slaapplaats. La salle communale. Noppes. Na een groot half uur zoeken, mijn laatste toevlucht, de enige brasserie. Ik stel de vraag aan een vrouw die er werkt. Natacha. Ze verzet bergen om iets voor mij te vinden. Een koffie en een overheerlijke maaltijd worden me aangeboden. Zomaar uit het niets. Het raakt me. Tweeëntwintig uur, een wagen komt aangereden. Ten huize van Linda zal ik de nacht doorbrengen. Dankbaar.

GPX Bestand Dworp naar Houtain-le-Val

Contrast

Dworp. Le chemin du chasseur vert (De groene jagerstraat). En effet, je vais à la chasse à la verdure. La nature. Après trois jours passés au ‘Litha fest’ le contraste ce fait nettement ressentir. De l’agitation au silence, de la foule à la solitude.

Le chant du merle. Oxygène. Le vent. Les arbres. Ça m’émeut. Reconnaissante de savoir apprécier la compagnie et aussi de savoir être seule.

Dans la forêt de Soignes, un tapage en arrière-plan. Je me retourne. Sur ma gauche un terrain de golf. Trois hommes bien habillés, qui poussent leurs chariots.

D’un côté une pelouse bien serrée, des buissons bien taillés. Des arbres bien positionnés. De l’autre côté des fougères, des branches tombées, des plantes sauvages colorées, des pommes de pin et sous mes pieds de la boue. Deux mondes différents séparés par un fil barbelé. Un signe de la main comme bonjour nous relie les uns aux autres. Un seul et unique monde.

Sortie du bois. Au loin, une colline soigneusement délimitée et au sommet quelque chose de noir. J’essaie de savoir ce que cela peut être. Je continue à fixer mon regard sur le sommet. Le lion de Waterloo.

Près de moi un grand tilleul, avec en dessous une chapelle. Au pied trois morceaux de bois, à moitié consumés, encore chaud au toucher. A côté un petit morceau de papier blanc. Une signature, une heure, justitia, prison, … une date. Je me demande si cette lettre a quelque chose à voir avec le feu. Je la mets entre les barreaux de la chapelle.

En début de soirée les nuages gris font place au soleil. Aujourd’hui on fête le solstice d’été:  un moment de repliement sur moi-même et de recueillement sur les choses que ces derniers mois m’ont apportées. Elles n’étaient pas toutes roses. Une période durant laquelle j’ai été à l’encontre de pas mal de choses. Aujourd’hui je me réalise tout ce qu’elle m’a apporté et qui ont fait de moi un être plus épanoui.

Houtain le Val. Une ferme en carrée, un château en ruine, une église Saint-Jacques. Entretemps il est déjà passé vingt heures. Je sonne à plusieurs portes pour trouver à me loger. La salle communale. Rien. Après une bonne demi-heure passée à chercher, mon dernier recours, l ’unique brasserie. Je pose ma question à une femme qui y travaille. Natacha. Elle remue ciel et terre pour me trouver quelque chose. Un café et un délicieux repas me sont offerts. Tout simplement sans manières. Cela me touche. Vingt-deux heures, une voiture arrive. Je vais dormir chez Linda. Reconnaissante.

Grenzen

dav

Mon gps. Hola, pas de routes, j’ai oublié de les programmer. Je me comporte clairement comme un bleu avec cet appareil où dois-je découvrir autre chose. Ma mémoire visuelle m’aidera bien.

Je continue mon chemin le long de l’Escaut direction Renaix (Ronse). À hauteur de Pottes je quitte l’Escaut pour prendre le sentier GR. Un petit patelin. Une grande habitation attire mon attention. Est-ce un ancien couvent? À la grille en fer forgé, une grande pancarte jaune, une photo et des petites lettres, me font supposer que c’est à vendre. Vingt-cinq chambres, salle à manger, cuisine… mon imagination me joue des tours. Glycines, roses, Verbena Bonariensis, roses trémières, lavandes… des volets couleur pastel. Du chêne, de la pierre bleue et beaucoup de matériaux naturels. Une grande salle de travail. Trois générations. Un projet de cohabitation. Des gens qui viennent et repartent.

Je continue ma marche. La maison disparait de ma vue. Un sentier étroit le long d’une clôture. Un berger allemand et un chien avec plein de touffes de poils détachées. Négligés. Des aboiements sans fin, une grosse queue, le poil redressé et de grandes canines m’empêchent d’avancer. Je m’adresse aux chiens. L’aboiement est plus fort que ma voix.

Je me sens clouée au sol. Je me demande comment faire pour arriver de l’autre côté. J’essaie de calmer les chiens en étant moi-même calme. Cela ne réussit pas. Je hausse la voix pour couvrir celle des chiens. Ça ne marche pas non plus. Autorité contre autorité. Non, Jasmine comme cela tu n’y arriveras pas, me dit une petite voix intérieure. Quelque part mon corps sait comment faire pour parvenir de l’autre côté. Je reste sur place et ramène mon attention à l’intérieur de moi.

Je sens une énergie monter le long de mes jambes, de mon bassin, mon ventre. D’une voix profonde, pleine et douce je dis, “Stop, ça suffit.” Je mets mes limites. Ma peur s’en va. La confiance s’installe. Les chiens se calment. Un premier pas puis un second, troisième…chaque fois reprenant force intérieurement. Un des chien s’avance quelque peu. Enfin après  une demi-heure je me retrouve de l’autre côté, j’ai parcouru vingt mètres. Les chiens sont à mes côtés. Reconnaissante pour l’évènement. Reconnaissante de voir que j’arrive à mettre mes limites.

Il s’est mis à pleuvoir. Les hauts peupliers me protègent. Après un parcours fatiguant et un long bout de route en transport en commun j’arrive à Gent. Contente d’être à la maison. Une douche bien chaude. Demain le kiné. Samedi je repars direction Ternat pour trois jours de volontariat à ‘Litha fest’ (festival pour le solstice d’été). Mardi je continue mon chemin, au départ de Dworp, juste sous Bruxelles direction Luxembourg.

GPX Bestand Mont d’enclus à Renaix/ Kluisbergen naar Ronse

Grenzen

Mijn gps. Oeps, geen route, die ben ik vergeten in te brengen in het toestel. Duidelijk nog een groentje met dit toestel of zou ik iets anders mogen ontdekken. Mijn visueel geheugen zal me wel helpen. Langs de Schelde zet ik mijn weg verder richting Ronse. Ter hoogte van Pottes verlaat ik de Schelde en volg ik verder het GR-pad. Een klein gehucht. Een grote woonst trekt mijn aandacht. Zou dit een klooster geweest zijn? Een groot geel bord, een foto en kleine letters aan het smeden hek doen me vermoeden dat het te koop is. Vijfentwintig kamers, eetzaal, keukens… Mijn fantasie slaat op hol. Blauwe regen, rozen, Verbena, stokrozen, lavendel… Pastelkleurige luiken. Eik, blauwsteen… veel natuurlijk materiaal. Een grote praktijkruimte. Drie generaties. Een samenwoonproject. Mensen die komen, mensen die gaan.

Ik stap verder. Het huis verdwijnt uit mijn zicht. Een smal pad langs een omheining. Een Duitse herder en een hond met allemaal loszittende plukken. Onverzorgd. Het continue geblaf, een dikke staart, een rechtopstaande vacht en grote hoektanden houden me tegen om vooruit te gaan. Ik spreek de hond aan. Het geblaf klinkt boven mijn stem. Ik voel me verankerd aan de grond. Hoe zal ik aan de andere kant geraken, stel ik me de vraag. Ik probeer de honden tot rust te brengen vanuit rust. Het lukt me niet. Ik verhoog mijn stem om me boven de hond te plaatsen. Ook dit lukt niet. Autoriteit tegen autoriteit. Neen Jasmine, zo zal je er niet geraken, weet een klein stemmetje me te vertellen. Ergens voel ik in mijn lijf dat de manier waarop ik aan de overkant kan komen me niet onbekend is. Ik blijf staan en breng mijn aandacht naar binnen. Vanuit mijn benen, bekken en buik voel ik een energie stijgen. Met een diepe volle en zachte stem zeg ik, “Stop, het is genoeg geweest.” Ik stel mijn grens. Mijn angst verdwijnt. Vertrouwen is voelbaar. De hond wordt rustig. Een eerste stap, een tweede, derde… telkens opnieuw herhalend, vanuit het gevoel in mijn lijf. De hond wandelt een stuk naar voren. Eindelijk na een half uur raak ik aan de overkant, amper twintig meter overbrugt. De hond aan mijn zijde. Ik ben dankbaar om het gebeuren. Dankbaar te beseffen dat grenzen stellen mogelijk is.

Het is beginnen regenen. De hoge populieren beschermen me. Na een vermoeiende tocht en een lange rit met het openbaar vervoer kom ik aan in Gent. Tevreden thuis. Een warme douche. Morgen kiné. Zaterdag terug vertrek richting Ternat voor drie dagen vrijwilligerswerk op ‘Litha Fest’ (Festival voor de zomerzonnewende). Dinsdag zet ik mijn tocht verder vanaf Dworp, net onder Brussel richting Luxemburg.

Tournai

 

dav

Detail église Saint-Jacques Tournai/ Sint-Jacobskerk Doornik

“Aie!” Mon corps est raide. Il semble avoir une humeur matinale. Mal de dos. La mauvaise posture devant l’ordinateur exige son due.

“Bonjour”, dis-je à mon frère lorsque je descends l’escalier. “Yowww”, me répond une voix grave. Sept heures. Le magasin de mon frère David est déjà très fréquenté. Petit-déjeuner. Liudmila est prête pour partir à l’école. Encore rapidement se brosser les cheveux, mettre un élastique. Bisous. “Succès avec tes examens.” Je lui fais signe de la main.

Je ressens une tension corporelle comme si c’est moi qui dois passer des tests.

Au fond de moi, je croise les doigts!

Une demi-heure plus tard je marche en silence le long de l’Escaut, une rivière qui prend sa source dans le nord de la France, pour traverser ensuite la Wallonie, la Flandre, les Pays-Bas avant de rejoindre la Mer du Nord.

Juste avant Tournai (Doornik) je rencontre trois oies. Très sûres d’elles et tenant la cadence elles viennent à ma rencontre. “Hoho, du calme”, leurs dis-je. Je m’écarte en sautant sur un talus. Elles continuent leur chemin en se balançant. Elles tournent un instant la tête comme pour rendre un salut militaire. Quand je regarde leurs derrières se balancer je me dis qu’elles n’ont pas de problème de bassin, si elles ont un bassin….

Église Saint-Jacques de Tournai. Puissante, pure et belle par sa simplicité. I love it (j’aime). L’art y trouve sa place, grâce justement à la simplicité du site. En arrière-plan de la musique d’orgue, joué par quelqu’un qui a de l’expérience. Un homme entre. D’un pas ferme il se positionne entre les chaises. ‘Clapclap’, en joignant les mains. Il se retourne. Regarde l’orgue. Il se tient droit les bras croisés. Un silence. Le craquement des escaliers annonce la descente de quelqu’un. Une femme. “C’est ma femme”, dit l’homme. “Demain elle a examen et elle est venue s’exercer”, me dit-il encore. La femme a l’air agitée. “Vous êtes stressée madame, pour votre examen! Si monsieur ne me l’avait pas dit … j’aurais cru que vous jouez déjà depuis des années. C’était magnifique!” “Merci, oh oui du stress. Pourtant je ne joue que depuis trois ans”, me dit-elle. “Eh bien, chapeau”, et je lui souhaite bonne chance.

De Tournai j’accélère le pas direction Pecq. Liudmila va nager ce soir et j’aimerais l’accompagner. Ça pourra se faire, puisque je suis chez elle une demi-heure avant de partir. Ma soirée se remplie d’acclamations, de soutien pour les examens et de travaux ménagers. Et bien sûr du plaisir d’être ensemble. Cette fois je dors sur mon matelas pneumatique posé sur le matelas pour un repos plus confortable.

GPX Bestanden Rollegem – Mont-de-l’Enclus/Kluisbergen

Doornik

“Auw!” Mijn lijf voelt stram aan. Mijn lichaam heeft blijkbaar een ochtendhumeur. Lage rugpijn. De ongezonde lichaamshouding aan de computer eist zijn tol. “Goede morgen”, wens ik mijn broer wanneer ik de trap afdaal. “Yowww”, antwoordt een diepe stem terug. Zeven uur, het is al druk in de winkel van mijn broer David. Ontbijt. Liudmila staat klaar om te vertrekken naar school. Nog vlug haren borstelen, elastiek erin. Zoen. “Succes hé, met je proefwerk.” Ik zwaai. Een spanning is voelbaar in mijn lijf, bijna alsof ik zelf een proefwerk zou gaan afleggen. Ik duim!

Een half uur later wandel ik langs de stilte van l’Escaut (de Schelde), een rivier die in Noord-Frankrijk ontspringt, verder stroomt via Wallonië, Vlaanderen, Nederland en zo richting de Noordzee gaat. Net voor Doornik ontmoet ik drie ganzen. Zelfzeker en in cadans komen ze recht op me af. “Hoho, rustig”, spreek ik hen toe. Ik maak een grote zijsprong op een verhoogde berm. Ze wandelen wiebelend verder. Draaien even hun hoofd opzij, net alsof ze een militaire groet brengen. Wanneer ik hun wiebelende poep zo bekijk, hebben ze alvast geen last van hun bekken, als ze al een bekken hebben…

Sint-Jacobskerk Doornik. Krachtig, puur en schoonheid in al haar eenvoud. I love it. De kunst komt hier echt tot zijn recht, net door de eenvoud. Op de achtergrond orgelmuziek, duidelijk iemand met ervaring. Een man komt binnen. Met een stevige stap plaatst hij zich tussen de stoelen. ‘Klapklap’, handen tegen elkaar. Hij draait zich om, kijkt naar het orgel. Een rechte houding, armen gekruist. Een stilte. Het gekraak van de trappen kondigt aan dat iemand de trap afdaalt. Een vrouw. “C’est ma femme”, zegt de man. “Demain elle a examen et elle est venue s’exercer”, volgt er nog. De vrouw ziet er wat opgejaagd uit. “Vous êtes stressée madame pour votre examen! Si monsieur ne me l’avait pas dit … j’aurais cru que vous jouez déjà depuis des années. C’était magnifique!” “Merci, oh oui, du stress. Pourtant je ne joue que depuis trois ans”, weet de vrouw me te vertellen. “Eh bein, chapeau”, en ik wens haar succes.

Vanuit Doornik zet ik een tandje bij richting Pecq. Liudmila gaat deze avond zwemmen en ik zou haar graag willen vergezellen. Het lukt. Een half uurtje voordien ben ik bij haar. Mijn avond vult zich met supporteren, steunen voor het examen en wat huishoudelijk werk. En een warm samenzijn. Deze keer slaap ik op mijn opgeblazen matras bovenop de matras voor een comfortabele nachtrust.

 

Wallonië

 

img_20160614_225114.jpg

Aujourd’hui commence mon parcours qui reliera les églises Saint-Jacques de Wallonie avec celles des Flandres. Pas de description du chemin. À la rencontre d’une nouvelle aventure. C’était un peu chercher pour savoir comment relier le triangle Aalbeke – Tournai (Doornik) – Renaix (Ronse). Des livres, des cartes topographiques… un puzzle complexe (un exploit). ‘Oh Jasmine! Et un gps’, me dit une petite voix intérieure.

Le premier pas était fait vers l’achat d’un gps de randonnée. Quelle facilité. Ne pas lire de carte, marcher en toute liberté.

Les longs mois sombres durant lesquelles je suis restée inactive, se font sentir physiquement.  Mon bassin et ma colonne vertébrale inférieure me lâchent. Je marche très attentivement.

Il est midi, je me trouve quelque part en plein milieu des champs aux environs de Dottignies (Dottenijs).

La première coquille, au-dessus est écrit: ‘Bienvenue en Wallonie’. Cela s’entend et ce ressent, lorsque je rencontre les premières personnes. ‘Bonjourrr’ , avec un r qui roule. Des petits villages pittoresques. Bien que j’ai connue ces villages dans mon enfance, je ne les ai jamais trouvés pittoresques dans ce temps-là. Près de Herseaux, à hauteur d’un rond-point nouvellement agencé, se trouve un centre floral. Je cherche la GR. Gauche, droite, retour sur mes pas… je ne la trouve nulle part. Le gps me dirige à travers le centre floral. Le magasin a été construit en plein sur le sentier de la GR. Et hup, disparu le sentier GR… hmmm et maintenant? Inconnu, de toutes les personnes auxquelles je m’adresse.

Je demande conseil à un couple. Je leur demande: “Vous connaissez un peu les environs?” “Oh tu participes à l’émission de télévision, tu sais bien celle… heu… juste après le journal…”, me demande la femme. Je lui réponds par un sourire.

Je parcours le parking longeant le bâtiment, débris, hautes herbes… trouvé! Je traverse la rue très fréquentée. Evregnies, le village des sabots, direction Pecq. Je loge chez mon frère cadet et ma filleule Liudmila.

Un peu de cuisine. Un peu d’aide avec les devoirs. Arithmétique, pas mon fort et certainement pas quand il y a des traits entre les chiffres. J’apprends. Temps d’aller dormir. D’abord encore se blottir l’une contre l’autre. Un selfie, une photo que tu fais de toi-même. On est comme deux ados. Mon cœur est content.

On éteint la lumière. Bonne nuit.

GPX Bestand Rollegem à Mont-de-l’Enclus

Wallonië

Vandaag begin ik aan de tocht waar de Jakobskerken van Wallonië verbonden zullen worden met die van Vlaanderen. Geen uitgestippelde weg. Een nieuw avontuur tegemoet. Het was even puzzelen hoe ik het driehoekje Aalbeke – Doornik (Tournai) – Ronse (Renaix) zou verbinden. Boeken, topografische kaarten… een huzarenstukje. ‘Oh, Jasmine! En een gps’, zei een klein stemmetje. En zo kwam de eerste stap naar een wandel-gps. Wat een gemak. Geen kaart lezen, vrij wandelen.

De lange, luie donkere maanden zijn voelbaar in mijn lijf. Mijn bekken en de lage rugwervels laten het afweten. Iedere stap zet ik bewust neer. Het is middag, ergens te midden de velden in de buurt van Dottenijs (Dottignies). De eerste schelp, daarboven staat ‘Bienvenu en Wallonie’. Dat is hoor- en voelbaar wanneer ik de eerste mensen ontmoet. “Bonjourrrr”, met een r die blijft aanslepen. Kleine pittoreske dorpen. Hoewel ik die dorpjes ken vanuit mijn jeugd, pittoresk heb ik ze toen nooit ervaren. Ter hoogte van een nieuw aangelegd rondpunt bij een bloemencentrum in de buurt van Herseaux zoek ik het GR-pad. Links, rechts, terug… nergens te vinden. De gps stuurt mij dwars doorheen het bloemencentrum. Het centrum bouwde pal op het GR-pad. Ribedebie, verdwenen is het GR-pad… Hmm, en nu? Onbekend voor al wie ik aanspreek.

Ik vraag raad aan een koppel: “Kennen jullie hier een beetje de buurt?”, vraag ik hen. “Oh, doe jij mee aan dat tv programma, je weet wel op den… huh, net achter het nieuws…”, vraagt de vrouw me. Ik antwoord met een glimlach. Ik loop de parking af langs het gebouw. Puinhoop, lange grassen… gevonden! De drukke straat over. Het klompendorp Evregnies, richting Pecq. Mijn slaapplaats ten huize van mijn jongste broer en metekind Liudmila.

Potje koken. Hulp bij de leerstof. Rekenen, oeps, niet mijn sterkste kant en zeker niet wanneer er strepen tussen getallen staan. Ik leer bij. Tijd voor het slapengaan. Nog eerst even dicht bij elkaar. Een selfie, zo een beeld dat je neemt van jezelf. We zijn net twee pubers. Mijn hart is blij. Het licht gaat uit. Slaapwel.

 

Ontkenning

Gent 7 juni 2016 – Woorden kunnen even schadelijk zijn als daden, zelfs na 35 jaar. ‘Je had kunnen neen zeggen’, hoor ik de persoon naast mij vertellen met het hoofd naar beneden gericht.
De enige zin die eruit kwam. Er was geen halve second nodig om schuld en angst te voelen in mijn lijf.
Bewust zet ik mijn beide voeten op de grond en richt ik mijn aandacht naar mijn schouders. Ik hou ze laag. Geen zin niet meer in tegenaanval of afscherming. Ik richt even mijn aandacht naar binnen, naar mijn hart. In zachtheid vertel ik verder, ook al deed het me pijn om het te horen. De pijn van niet gehoord te worden. Voor de zoveelste keer voelde ik me niet gesteund. Echter voel ik een verschil, ik heb mezelf niet verloren.
Na een goede nachtrust komen wat situaties naar boven…een mattenklopper, mijn stem dit zou ik wel kunnen gebruiken. Mijn omgeving verhinderd me dit. Gevangen in eigen woonst.

Wanneer je voelt dat je lijf in gevaar is, gaat je lichaam in overleving, uit angst. Dit kan op verschillende manieren gebeuren. Dit was wat ik lang heb gedaan.
Ik nam vroeger afstand van mijn lichaam, mijn denken en voelen functioneerden niet meer samen. Ik deed afstand van alles wat voelen was. Dit werd mijn overleving. Dag na dag. Jaar na jaar.
Ik weiger dit nog op mijn schouders te dragen. Ik weiger mezelf het leven te ontnemen door schuldgevoel, angst…
Ik had geen schuld, ik was een kind die niet wist wat ze moest doen, die machteloos was, machteloos door machtsmisbruik en manipulatie.

Een groot deel van mijn leven heb ik doorgebracht in een huis, generatie op generatie, waar het centrale woord, gebeuren ‘Ontkenning’ was en vandaag nog is. Ik vocht om hier verandering in te brengen omdat ik als kind hoopte gezien, gehoord en gesteund te worden.
Vandaag ben ik me bewust geworden dat het hun ‘huis’ is en daarom niet het mijne hoeft te zijn. Het is ‘hun’ bagage, niet de mijne. Bewust dat de steun die ik zocht als kind, deze er nooit zal komen.

Via Emotioneel Lichaamswerk ontdekte ik dat het anders kon en heb ik geleerd in mijn eigen centrum te gaan staan.
Blij met deze confrontatie van gisteren, weiger ik mijn ‘thuis’ een thuis van ontkenning te maken. Ik heb het recht op een volwaardig leven. Ik heb het recht mezelf te zien. Ik heb recht op eigen benen.
Wat er ook geweest is in het verleden dat doet niet ter zake. Wat er mij vandaag om doet, is dat ik hier mijn lessen heb uitgeleerd, dat het, hoe raar het mag klinken hierin gegroeid ben. En noch de ander, noch ik hebben schuld aan.

Aan alle mensen die met kinderen leven, mezelf incluis.

Vergeet niet dat de kinderen er zijn. Maak tijd voor elkander, zie, hoor en luister naar hen, vanuit je hart in Zuiverheid. Ze hebben zoveel waardevols te tonen en te laten horen.