Fabrice

wp-image-1905104670jpg.jpg

J’ôte mes bouchons d’oreille. En dessous de moi, j’entends un cheval cogner le mur de son écurie. Il est clairement éveillé. À la villa ‘Les Olivettes’ je prends un petit déjeuner. La villa est marquée par le temps. Il règne une atmosphère familiale. Christine, la propriétaire me dit vouloir continuer d’exploiter la villa, même si cela n’est pas facile. Une femme bien courageuse.

Une salle à manger décorée chaleureusement. Aux murs des tableaux de chasse. Les nombreux verres en cristal rappellent un passé glorieux. Devant moi un feu, une table en chêne sur laquelle se trouve un panier de fruits. Derrière moi le lever du soleil. Sur ma gauche, un salon avec des livres et des jeux de société. Avec un peu de fantaisie je réussis presque à sentir l’odeur du feu brulant. Nous parlons de ce que La Roche fut et de l’évolution de l’hôtel-restaurant aujourd’hui devenu chambres d’hôtes. Un endroit idéal pour toute personne aimant les chevaux et les chiens. Les chiens sont ici plus que bienvenus. Pureté dans un certain luxe avec une grande simplicité, où on va et vient aisément sans beaucoup de tralala.

Pour la première fois je paye ma nuitée et c’est de bon cœur. Avec le seul billet que j’avais en poche, 10 euros, ils m’ont donné une chambre. Un accueil entre êtres humains. La spontanéité de l’accueil sans se soucier d’argent est aujourd’hui chose rare dans le commerce, certainement quand on ne se connait pas du tout. Au moment de payer je leur demande leur numéro de compte pour verser le solde.

Ma prochaine escale est Bande, où se trouve l’église-Saint-Jacques suivante. Elle est à huit jours de marche de la précédente. Les kilomètres s’engloutissent sous mes pieds. Le cheminement se passe bien à travers bois et champs. Même tellement bien, que je ne me rends pas compte d’y être presque arrivée. À trois kilomètres de Bande je teste pour la première fois mon parapluie de promenade. Petit de taille et de poids. Et oui, à ma plus grande surprise, efficace. Pas de cafouillage avec sac à dos, veste de pluie. Un clic et c’est ouvert. En empruntant un vieux chemin Gallo-Romain je descends entre arbres et arbustes. Une haie d’aubépine me protège de la pluie. Au loin le clocher de l’église qui se dresse au-dessus des vergers. Je me dirige vers l’église en chantant et en fredonnant sous mon parapluie. Quatre chevaux viennent dans ma direction. Ils me regardent et puis tournent tous les quatre, leurs derrières vers la pluie. Arrivé à Bande l’église est fermée. J’appelle l’abbé. Il est en réunion. Une voisine, Marie, m’aide et téléphone à la sacristine. Cinq minutes plus tard quelqu’un vient m’ouvrir la porte de l’église. La femme ne connait apparemment pas Saint-Jacques, puisqu’elle me désigne Saint-Nicolas lorsque nous parlons de Saint-Jacques. Marc, un voisin sait beaucoup de choses sur l’église, le village, la guerre. Un homme à qui on a raconté l’histoire dès le berceau. Il habite avec son père dans la maison familiale. Au mur une horloge dont le tic-tac nous rappelle les secondes qui passent.

José, le mari de Marie propose de passer la nuit chez eux. Reconnaissante. José et Marie ont deux enfants dont un fils aveugle de naissance. Je rencontre Fabrice lorsque Marie me montre la salle de bain et la chambre à coucher. Il sort de sa chambre en caleçon. “Bonjour Fabrice, c’est bien la première fois que je fais connaissance d’une personne qui se trouve en caleçon devant moi”, lui dis-je d’une façon humoristique. Il se met à rire. Il entre dans la salle de bain et s’assied sur le WC. Bien sûr pour lui cela est évident. Les choses peuvent êtres si simples. Je ne me sens pas gênée. Admettez qu’on se complique bien souvent la vie, et qu’elle peut pourtant être si simple!   

GPX Bestand Maboge – Bande

Fabrice

Ik haal mijn oordoppen uit. Onder de kamer hoor ik een paard schoppen tegen de wand van zijn stal. Hij is duidelijk wakker. In de villa ‘Les Olivettes’ neem ik een ontbijt. Getekend door de tijd. Er hangt een huiselijke sfeer. Christine, de eigenares blijft de villa verder uitbaten, ook al is het niet eenvoudig, weet ze te vertellen. Een vrouw met veel moed.

Een warm ingerichte eetzaal. Aan de muren jachttaferelen. De vele kristallen glazen verwijzen naar een roemrijke periode. Voor mij een kachel, een oude eiken tafel met daarop een fruitmand. Achter mij de zonsopgang. Links van mij een zithoek, boeken, gezelschapsspellen. Met enige fantasie kan ik bijna de geur van een brandende kachel voor mij halen. We praten over hoe La Roche vroeger was en de evolutie van het hotel-restaurant naar chambre d’hôtes. Een ideale plaats voor mensen die houden van paarden en honden. En honden zijn hier meer dan welkom. Puurheid in een zekere luxe met een grote eenvoud, waar je makkelijk in en uit loopt, zonder veel tralala. Voor de eerste keer betaal ik een overnachting, en het is hen gegund. Met het enige briefje dat ik op zak heb, krijg ik een kamer, tien euro. Een ontvangst van mens tot mens. De spontaniteit van ontvangst zonder zich zorgen te maken om geld is vandaag een rariteit binnen de bedrijfswereld, toch als je volledig vreemd bent voor elkaar. Bij het betalen vraag ik hun rekeningnummer, de rest schrijf ik over.

De volgende plaats waar ik naartoe wandel is Bande, waar de volgende Sint-Jacobskerk is. Op acht dagen stappen van de vorige kerk. De kilometers verdwijnen onder mijn voeten. De weg gaat vlot via bossen en velden. Zelfs zo vlot dat ik het niet doorheb dat ik er bijna ben. Op drie kilometer voor Bande test ik voor de eerste keer mijn wandelparaplu uit. Klein, compact en lichtgewicht. Ja hoor, tot mijn grootste verwondering best wel efficiënt. Geen gefoefel met rugzak en regenvest. Klik en hij is open. Via een oude Gallo-Romeinse weg daal ik af tussen lage struiken en loofbomen. Een haag van meidoorn beschermt me tegen de regen. In de verte de kerktoren die uitsteekt boven de boomgaarden. Al zingend, neuriënd onder mijn paraplu richting kerk. Vier paarden komen mijn kant op. Ze kijken me aan en daarna draaien ze alle vier terug hun kont naar de regen toe.

In Bande is de kerk dicht. Ik bel l’abbé. Hij is in vergadering. Een buurvrouw, Maria, helpt me verder en belt de sacristine op. Na vijf minuten komt er iemand de deur van de kerk openen. Sint-Jacob is voor haar duidelijk onbekend, want ze wijst naar Sint-Nikolaas als we het over Sint-Jacob hebben. Marc, een buurman, weet me veel te vertellen over de kerk, het dorp en de oorlog. Een jongeheer die de info meekreeg van in de wieg. Samen met zijn vader woont hij in het ouderlijk huis. Aan de muur een klok die bij iedere seconde een regelmatig getik laat horen.

José, de man van Maria, stelt voor om bij hen te overnachten. Dankbaar. José en Maria hebben samen twee kinderen, waarvan de zoon blind geboren werd. Ik ontmoet Fabrice wanneer Maria mij de badkamer en de slaapkamer toont. Hij komt zijn kamer uit in zijn onderbroek. “Bonjour Fabrice, c’est bien la première fois que je fais connaissance d’une personne qui se trouve en caleçon devant moi”, vertel ik hem op humoristische toon. Hij begint te lachen. Hij komt verder de badkamer binnen en zet zich op het wc. Ja, natuurlijk voor hem is dit een evidentie. Zo simpel kan het! Ik voel me er niet vervelend bij. Geef toe, wat kunnen we het soms moeilijk maken, waar het ook eenvoudig kan!

 

De Ourthe

wp-image-336322105jpg.jpg

Je me plais bien au bord de l’Ourthe. Je suis un sentier direction La Roche. Celui-ci se situe sur l’autre rive et là où passe la GR57. Les canards continuent de flotter calmement lorsque je suis à un demi-mètre d’eux.

Des obstacles m’obligent à marcher sur des rochers se trouvant dans l’eau et de quitter le sentier de terre. Beaucoup d’arbres renversés empêchent le passage, il faut alors choisir: monter et descendre où ramper. Mettre et enlever et remettre le sac à dos… il m’arrive même d’oublier que je le porte sur mon dos, mais heureusement je m’en tire avec juste un peu de peur. Des racines glissantes. Mauvaises estimations de ma longueur de jambes… Un sentier d’aventures, comme si je parcourais un quatre cent mètres haies. Le chemin exige une certaine vigilance. Je prends les obstacles un par un, sans trop de réticences et sans trop d’efforts, tout calmement, c’est presque un jeu. Après deux heures de marche j’ai à peine trois kilomètres dans les jambes. Les mûres me reluquent. Après que Véronique m’ait raconté que les renards aiment les mûres, qu’ils urinent dessus, et qu’il est aujourd’hui défendu de les cueillir pour ne pas propager des maladies, je me retiens. Deux organes atteints par un parasite m’ont suffi. Je les laisse pour ce qu’elles sont et laisse de bon cœur leurs friandises aux renards.

À un certain moment je suis obligée de traverser l’Ourthe car il n’y a plus de passage accessible. Je traverse à contrecourant et espère réussir à me tenir debout. L’eau me rentre dans les souliers. Mon pantalon ne reste pas sec. Au milieu de la rivière j’admire la beauté qui m’entoure. Une oasis de repos.

Réussi. J’ôte mes chaussures, essore mes chaussettes, sèche mes semelles. Pendant ce temps je récupère un peu et mon estomac me demande de la nourriture.

Plus loin, de retour sur la GR57, deux jeunes sur la rive, Julie et Arnaud. Julie a un raton-laveur avec elle. L’animal a atterri un jour sous leur voiture et depuis il est devenu leur compagnon. Quel animal intelligent. Ses petites pattes ressemblent à des doigts et il sait, avec beaucoup d’agilité, charmer Julie.

À Maboge j’ai des doutes sur l’hébergement. La désobligeance de la femme ainsi que le fracas me font choisir de continuer plus loin. Il est presque vingt heures et le soleil du soir est presque disparu derrière les collines. Empruntant une pente de dix-huit pourcent au trot, je me dirige vers La Roche. Je rencontre un cerf… et encore un… cela me redonne du courage. Le soleil est presque couché. Il colore encore les troncs d’arbres de différents tons rougeâtres, comme si le bois était en flammes. Le ciel se colore de teintes mauves et roses. Le soir tombe. Le silence dans le bois est autre que celui du matin. J’arrive juste avant la nuit à La Roche. Je m’endors au-dessus d’une écurie.   

GPX Bestand Engreux – Maboge

La Roche

Ik heb het best wel naar mijn zin aan de oevers van de Ourthe. Ik volg een pad richting La Roche aan de andere kant van de rivier, waar de GR57 ligt. De eenden blijven rustig drijven wanneer ik op een halve meter afstand van hen sta. Hindernissen dwingen me ertoe om van de aardeweg af te wijken en rotsen in het water te bewandelen. Veel ontwortelde bomen verhinderen de doorgang, en dan is het of klimmen en dalen, of kruipen. Rugzak af, op, af… het gebeurt zelfs dat ik vergeet dat ik hem op mijn rug draag en dan kom ik er gelukkig met de schrik vanaf. Gladde wortels. Verkeerd inschatten van mijn beenlengte… Een avontuurlijk pad, alsof ik een vierhonderd meter hordenloop doe. De weg vraagt een zekere waakzaamheid. Eén voor één neem ik de obstakels aan zonder tegenzin en zonder teveel inspanning, in alle rust, het is bijna een spel. Na twee uur stappen heb ik amper drie kilometer in de benen. Braambessen staan naar me te lonken. Nadat Veronique me wist te vertellen dat vossen graag braambessen lusten, ze erop urineren, en er daarom een verbod is gekomen ze te plukken wegens het verspreiden van ziektes, moest ik toch wel even slikken. Twee aangetaste organen door een parasiet zijn wel voldoende geweest. Ik laat de bramen voor wat ze zijn en gun de vossen deze lekkernij.

Op een gegeven moment ben ik genoodzaakt de Ourthe over te steken omdat er geen doorkomen meer aan is. Tegen de stroom in, ga ik er tegenaan in de hoop dat ik recht blijf. Het water loopt in mijn schoenen. Mijn broek blijft niet droog. Middenin de rivier sta ik te kijken naar de schoonheid rondom mij. Een oase van rust. Gelukt! Ik doe mijn schoenen uit, kousen worden uitgewrongen, zolen worden gedroogd. Ondertussen recupereer ik wat en vraagt mijn maag naar voedsel. Verderop terug op de GR57 zitten twee jongeren aan de oever, Julie en Arnaud. Julie heeft een wasbeer bij zich. Het dier was onder hun wagen terecht gekomen, sedertdien is het hun metgezel geworden. Wat een slim dier. Zijn kleine poten zijn net vingers en hij weet met een behendigheid Julie in de ban te krijgen.

In Maboge is er twijfel voor overnachting. De onvriendelijkheid van de vrouw in de gîte en de luidruchtigheid doen me beslissen om verder te stappen. Het is bijna twintig uur en de zon verdwijnt achter de heuvels. Met een klim van wel achttien procent en in draf vertrek ik richting La Roche. Een ontmoeting met een ree… en nog één… geeft me moed. De avondzon is bijna verdwenen. Ze kleurt de boomstammen in verschillende tinten rood en oranje, alsof het bos in vuur en vlam staat. De lucht krijgt paarse en roze schakeringen. Het wordt donker. De stilte in het bos voelt anders aan dan ‘s morgens. Nog net voor de zon volledig ondergaat, kom ik aan in La Roche. Boven een paardenstal val ik in slaap.

 

La Roche

Oud en nieuw-l’ancien et le nouveau

wp-image-171715821jpg.jpg

‘La Symphonie des Saveurs’, non seulement cela sonne bien, il s’y ont de délicieuses friandises. Brigitte, la propriétaire vient s’asseoir prês de moi pendant que je bois un café. Sujet de conversation: femmes, être mère, être enfant. Détendue.

Il est déjà midi quand je quitte Houffalize. Je marche le long d’un centre de vacances, entrant et sortant des bois. Sur un chemin de terre entre bois et champs j’entends une buse. Je m’arrête un instant et regarde autour de moi. Haut dans le ciel j’aperçois l’oiseau. Je regarde sur mon gps. Quelque chose n’est pas juste, j’ai pris une mauvaise direction. Je fais demi-tour et cherche un raccourci. Je rentre de nouveau dans Houffalize. Je cherche mon pédomètre pour savoir l’heure qu’il est, et constate qu’il a disparu. Allez, de retour sur mes pas en espérant le retrouver. Exactement huit-cent mètres plus loin le pédomètre est à mes pieds. Pour la troisième fois je rentre dans Houffalize. J’espère que cette fois c’est la dernière. Ceci est le résultat, lorsque je ne suis pas mon intuition je me trompe de direction, je cherche un raccourci pour quand même devoir retourner….un bel exemple pour comprendre que le ‘temps’ ne se laisse pas manipuler. Heureusement que la buse m’ en a  fait prendre conscience.

De chaque côté du chemin, de la bruyère. Des papillons font des va-et-vient. Sur le sol de gros cailloux. Je profite amplement de la marche et de cette façon de voyager. Parcourir le chemin. Cela me parait l’évidence même. Fondre avec la nature, suivre le courant de la vie (si tu ne te trompe pas de chemin, et même cela en fait partie). Mon corps se rempli d’une sensation subtile, fine et profonde. Amour et vie coulent dans toutes mes veines. Cela m’apporte une certaine confirmation, quelque chose qui s’installe jusqu’à dans mes plus petits vaisseaux. Le tout me parait juste. Très vite ma pensée vient mettre des bâtons dans les roues. ‘que vais-je faire de mon logement, des gens que j’aime, de mes affaires…’ idées qui me passe par la tête. Juste à cet instant, je suis confrontée avec le matérialisme dans la nature. Des déchets laissés pour compte, du papier, des emballages qui réfèrent au monde digital, un viaduc sur lequel les autos défilent à toute vitesse. Le contraste est grand. Je laisse tomber tous cela.Le futur me montrera bien le chemin à suivre. Avoir confiance en la vie!

Je suis invitée demain chez des amis, pour une fête. J’ai bien envie d’y aller, la situation ne le permet pourtant pas. La distance pour y parvenir est trop grande. Je me demande si cela à un rapport avec le fait que déjà toute la journée, les choses ne tournent pas rond. Qu’est-ce qui ce passe? J’y vais où j’y vais pas! Doute. Une certaine détermination s’installe  et me fait comprendre que terminer ce que j’ai entrepris est prioritaire. L’envie ne va pas s’enfuir et quand le moment sera venu, tout coulera de source. De la peine et de la joie se font ressentir. De la peine pour ce que je laisse derrière moi et de la joie pour la nouveauté que j’accueille.

Autour de moi un concert d’oiseaux. Des larmes coulent. Lâcher les choses fait partie du renouvellement. Approximativement trente degrés. Un chemin qui monte. Des roches. Des criquets. L’odeur de l’herbe sèche. Mon sac pèse. Je traine mon corps en avant. Je pose très consciemment chaque pied par terre. Le mot croisade me vient à l’esprit. Un cycliste arrive à toute vitesse sans s’annoncer. Je sursaute et crie ‘non de… les sonnettes de vélos ne sont pas faites pour les chiens’ oeps, cela me ramène à l’instant présent.

À Bonnerue je fais un détour par le chêne de quatre-cents ans. La GR57, qui n’est pas à sous-estimer, se termine pour aujourd’hui à Nisramont sur Ourthe, en une charmante compagnie qui m’offre spontanément un lit pour la nuit. Un martin-pêcheur. Un héron blanc. Des orages au loin. Une goutte par ci, par là. Avant de me coucher je me baigne dans l’Ourthe. La foudre éclaire les rives .

GPX Bestanden Engreux – Maboge

Oud en nieuw

‘La Symphony des Saveurs’, dat klinkt niet enkel goed in de oren, ze hebben er ook heerlijke lekkernijen. Brigitte, de eigenares, zet zich erbij terwijl ik een koffie drink. Onderwerp: vrouwen, moeder zijn en kind zijn. Ontspannen. Pas op de middag verlaat ik Houffalize. Ik wandel langs een vakantiecentrum. Bos in, bos uit. Op een aardeweg tussen veld en bos hoor ik een buizerd. Ik sta even stil en kijk om me heen. Hoog in de lucht zie ik de vogel. Ik kijk op mijn gps. Er klopt iets niet en ik zie dat ik de verkeerde kant opwandel. Ik zoek een kortere weg en stap terug tot Houffalize. Zoekend naar mijn pedometer om het uur te weten, kom ik tot de constatatie dat hij er niet meer is. Allé, dan maar weer terug op mijn passen, op goede hoop. Op exact achthonderd meter ligt de pedometer voor mijn voeten. Voor de derde maal wandel ik Houffalize in. Hopelijk nu wel de laatste keer. Het gevolg van mijn buikgevoel niet te hebben gevolgd: verkeerd wandelen, een kortere weg zoeken om die dan toch terug te moeten… Een mooi voorbeeld van hoe je ‘tijd’ niet kan manipuleren. Gelukkig bracht de buizerd me tot bewustzijn.

Aan beide zijden van de weg heide. Vlinders fladderen heen en weer. Op de weg grote keien. Ik geniet van het wandelen en van deze manier van reizen. De weg bewandelen. Het voelt als een vanzelfsprekendheid. Eén worden met de natuur, de flow van het leven volgen (als je niet verkeerd loopt en zelfs dat hoort erbij). Mijn lichaam wordt gevuld met een subtiele, fijne, diepe gewaarwording. Liefde, leven stroomt door mijn hele lichaam. Het brengt een zekere bevestiging met zich mee, die zich voelbaar installeert tot in de kleinste adertjes. Het voelt juist. Heel snel komt mijn denken roet in het eten gooien. ‘Wat met mijn woonst, met de mensen die ik liefheb, met mijn spullen…’, gaat door mijn hoofd. Net op dat moment word ik geconfronteerd met materie in de natuur. Achtergelaten afval, papier, verpakkingen die verwijzen naar de digitale wereld, een viaduct waar auto’s over zoeven. Het contrast is groot. Ik laat los, voor wat het is. De toekomst zal me hier verder wel wegwijs in brengen. Vertrouwen in het leven!

Morgen ben ik uitgenodigd bij vrienden voor een feest. Ik heb een verlangen om te gaan, de situatie nu laat het echter niet toe. De afstand is te ver om er te geraken. Heeft dit nu te maken met het feit dat de hele dag mijn weg niet vlot verliep, stel ik mezelf de vraag. Wat gebeurt er? Ga ik of niet? Twijfel. Een vastberadenheid vertelt me dat wat ik nu bezig ben eerst afgewerkt moet worden. Het verlangen zal niet weglopen en als de tijd er rijp voor is, zal alles wel vloeien. Verdriet en vreugde zijn voelbaar. Verdriet om het achterlaten en terzelfdertijd vreugde voor het nieuwe dat voor de deur staat. Rondom mij een concert van vogels. Tranen vloeien. Lossen is vernieuwing.

Ongeveer dertig graden. Een stijgende weg. Rotsen. Krekels. De geur van gedroogd gras. Mijn rugzak weegt. Ik sleep mijn lichaam voort. Iedere stap zet ik bewust. Het woord kruistocht komt in me op. Een fietser zoeft razendsnel voorbij, onaangekondigd. Ik schrik en floep eruit: “Non de… les sonnettes de vélos!” Oeps! Dit brengt me terug in het hier en nu. In Bonnerue maak ik een ommetje naar een vierhonderdjarige eik. De niet te onderschatten GR57 eindigt vandaag in Nisramont aan de Ourthe, in gezellige compagnie die me spontaan een bed aanbiedt. Een ijsvogel. Een witte reiger. Onweders in de verte. Een druppel hier, één daar. Voor het slapengaan neem ik nog een bad in de Ourthe. De bliksem verlicht de oever.

 

Agressie-Agressivité

wp-image-1726842949jpg.jpg

Le petit séminaire se prépare pour la nouvelle année scolaire. Des élèves et des professeurs y repeignent les murs des locaux. Dans le réfectoire, je bois un café en leur compagnie et celle de Sylvie.

Empruntant le RAVel je quitte Bastogne. En alternance, et selon la position du soleil par rapport au arbres et buissons, j’emprunte la GR15. L’ombre. Dans chaque village je remplis ma bouteille d’eau. Mes pieds sont gonflés. Mes jambes sont rougies par le soleil et la chaleur du sol. De temps à autre le vent souffle sous mon chapeau, cela me procure un agréable rafraichissement. Le long des champs en plein soleil. Bien des bois ont disparu à travers le temps pour faire place à des champs de blé.

À quatre kilomètres d’Houffalize un petit village, Boeur. Prês de l’église, sur le mur entourant un monument, je trouve enfin une place pour m’asseoir à l’ombre. Deux grands chiens, courent librement tout en aboyant et en se dirigeant vers moi. Un homme marmonne quelque chose en Néerlandais. Je me retourne et lui demande s’ils ne vont rien me faire. “Non, tu peux en être sure.” Je lui raconte mes incidents avec des chiens et lui signale que je ne fais pas toujours confiance aux animaux. Les chiens continuent à se rapprocher tout en aboyant. Je demande s’il serait possible de les rappeler. L’homme réagit d’une façon agressive, d’abord en français puis dans le flamand de la Flandre Occidentale. Je sens que je ne veux pas continuer la communication. Je lui souhaite une bonne journée et lui tourne le dos. J’essaie de fixer mon attention sur les jolies inscriptions tombales aux alentours de l’église. Les chiens se calment. Des mots bruts et rancuneux sont déversé dans mon dos. Je vous épargne les détails. Je sens mon cœur battre à tout casser et disparais derrière le coin. Je pense: ‘Et bien, la souffrance doit être grande.’ Le calme est de retour et je reprends place sur le mur. Ce n’est pas encore terminé pour l’homme. Il vient me défier. J’adresse la parole à un homme âgé qui vient me rejoindre. Le plus jeune disparait sur l’arrière-plan. Les chiens se calment à nouveau. Nous parlons un moment ensemble. L’homme âgé me raconte qu’un divorce lui joue des tours. Bien que j’entende l’homme raconter son histoire bruyamment à son voisin, je réussis à retrouver mon calme. Enfin mon corps peut se reposer et reprendre des forces pour affronter les derniers kilomètres. Un des chiens vient s’installer à un mètre de moi. Il est clair que les chiens ont des antennes sensibles. Sortie du village je sens le besoin de crier pour libérer ce que je ressens. Ce n’est pas tellement le contenue qui m’a fait mal mais plutôt la manière. Une façon de faire que je reconnais, un abus de pouvoir envers les femmes. Une larme coule le long de ma joue. Une douleur déchirante est présente. Pour la première fois je me rends compte que je n’ai pas ressenti de colère. Un peu plus loin des ailes de buse abimées. En prenant conscience la charge à disparue. Reconnaissante.

Une descente de quatorze pourcent, vingt-trois kilomètres dans les jambes, quatre litres d’eau dans mon corps et plus sage, j’atteins enfin Houffalize.

GPX Bestanden Bourcy – Engreux

Agressie

Het kleine seminarie bereidt zich voor op de komst van een nieuw schooljaar. Leerlingen en leerkrachten zijn er momenteel lokalen aan het schilderen. Samen met hen en Sylvie drinken we in de refter een koffie.

Via de RAVel verlaat ik Bastogne. Afwisselend neem ik de GR15, afhankelijk van waar de zon staat ten opzichte van de struiken en bomen. Schaduw. In ieder dorp laat ik mijn drinkfles vullen. Mijn voeten zijn gezwollen. Mijn benen zien rood van de zon en de warmte van de grond. De wind, die zorgt voor een deugddoende verfrissing, komt af en toe onder mijn hoed blazen. Langs velden in de blakende zon. Vele bossen zijn hier door de tijd verdwenen en hebben plaats gemaakt voor graangewassen. Op vier kilometer van Houffalize, het dorpje Bœur. Eindelijk een plaats waar ik kan zitten in de schaduw op een muurtje van een monument naast de kerk. Twee grote honden lopen al blaffend vrij mijn richting uit. Een man mompelt iets in het Nederlands. Ik draai me om en vraag of ze niets zullen doen. “Non, tu peux en être sure.” Ik deel mijn ervaring met honden en zeg erbij dat ik dieren niet altijd vertrouw. De honden komen dichterbij en blijven blaffen, waarbij ik vraag of het mogelijk zou zijn om de honden terug te roepen. De man reageert op een agressieve manier, eerst in het Frans, nadien in het West-Vlaams. Ik voel dat ik niet verder in communicatie wens te gaan. Ik wens de man een fijne dag verder en draai me om. Ik probeer mijn aandacht te verleggen naar de mooie inscripties op de grafzerken rond de kerk. De honden worden rustig. Ik krijg een brutale waterval van haatdragende woorden over me heen. De details laat ik in het midden. Ik voel mijn hart tekeer gaan en verdwijn om de hoek. In mijn gedachten komt op: ‘Amai, de pijn moet groot zijn.’ De rust keert terug en ik neem opnieuw plaats op het muurtje. Het is nog niet over voor de man, hij komt me uitdagen. Ik spreek een oudere man aan die naar me toekomt. De andere verdwijnt op de achtergrond. De honden worden rustig. We praten even met elkaar. De oudere man vertelt me dat een scheiding hem parten speelt. Hoewel ik de man met de honden luidruchtig zijn verhaal hoor vertellen tegen een buurman kan ik bij mezelf blijven en de rust terug vinden. Eindelijk kan mijn lichaam uitrusten en terug op energie komen voor de laatste kilometers. Eén van de honden komt op een meter voor me zitten. Het is duidelijk dat de honden fijngevoelige antennes hebben.

Uit het dorp wandelend voel ik de zin opkomen om te gaan schreeuwen, om wat ik voel te bevrijden. Het is niet zozeer de inhoud die me pijn heeft gedaan, wel de manier waarop. Een manier die herkenbaar is, machtsmisbruik tegenover vrouwen. Een traan rolt over mijn wang. Een hartverscheurende pijn is voelbaar. Voor de eerste keer ben ik me ervan bewust dat ik geen kwaadheid heb gevoeld. Wat verder, gebroken vleugels van een buizerd. Door de bewustwording is de lading verdwenen. Dankbaar. Met een daling van veertien procent, drieëntwintig kilometer in de benen en vier liter water in mijn lichaam kom ik uiteindelijk aan in Houffalize. Wijzer.

GPX Bestanden Bourcy – Engreux

Zwembroekje-Maillot de bain

wp-image-1014753798jpg.jpg

Une forêt de conifères. Un cours d’eau. Le cri de la buse. Un jeu d’ombre entre les arbres. Des feuilles qui dansent. Un doux lit de mousse. Accroupie et immobile je filme une plume blanche. J’entends des pas. Prudemment et en essayant de ne pas faire de bruit, je me retourne.

“Bonjour”, me dit une voix ferme. Un doux visage me regarde. L’homme au maillot de bain rencontré hier en cour de route. Je suis confuse. Comment est-ce possible. Plus tard je regarde mon film. En effet le même homme. En pensée j’essaie de le situer, un berger, un pèlerin, un… un être humain.

Une ampoule sur mon talon demande mon attention. Mes chaussettes sont usées jusqu’au fil. Elles ont pris soins de mes pieds pendant plus de trois mille kilomètres. Le temps est venu d’en mettre des nouvelles.

Treize heures. Devant moi le mémorial Mardasson. Un endroit de commémoration  important, avec une crypte décorée par Ferdinand Léger, un des plus grands peintres français du vingtième siècle. Avec trente-cinq degrés à l’extérieur je recherche la fraicheur au ‘Bastogne War Museum’, un mémorial de la deuxième guerre mondiale vu à travers la Bataille des Ardennes.

Une heure plus tard, direction Bastogne. À part mon ravitaillement, et la visite du musée, il n’y a pas grand-chose à faire, à l’exception des magasins.

Grace à Sylvie, je m’endors en admirant le ciel étoilé sous la grande coupole du petit séminaire, de l’ancienne abbaye.

GPX Bestanden Villers-La-Bonne-Eau – Bourcy

Zwembroekje

Een naaldbos. Een riviertje. Het gekrijs van de buizerd. Een schaduwspel tussen de bomen. Dansende bladeren. Een zacht bed van mos. Gehurkt en niet bewegend maak ik een filmpje van een witte pluim. Ik hoor stappen. Voorzichtig en zo stil mogelijk kijk ik op. “Bonjour”, hoor ik met een al meer zelfverzekerde stem. Een zacht gelaat kijkt me aan. De man met het zwembroekje die ik gisteren op de weg heb ontmoet. Ik raak in de war. Euh, hoe is dit mogelijk? Later bekijk ik mijn filmpje. Inderdaad dezelfde man. Mijn denken probeert het in vakjes te plaatsen: een herder, een pelgrim, een …. een mens.

Een blaas op mijn hiel vraagt mijn aandacht. Mijn kousen zijn versleten tot op de draad. Meer dan drieduizend kilometer hebben ze goed zorg gedragen voor mijn voeten. Tijd voor andere. Dertien uur. Vóór mij het Mémorial du Mardasson. Een belangrijke gedenkplaats met een crypte versierd door Ferdinand Léger, één van de belangrijkste Franse schilders van de twintigste eeuw. Bij vijfendertig graden zoek ik de koelte op van het ‘Bastogne War Museum’, een herdenkingscentrum gewijd aan de Tweede Wereldoorlog, met als focus de Slag om de Ardennen.

Na veertien uur, richting Bastogne. Behalve winkels om proviand te zoeken en een museum valt hier verder niets te beleven. Onder een grote koepel, in het kleine seminarie, in de vroegere abdij, val ik in slaap met zicht op de sterrenhemel. Bedankt Sylvie.

 

 

Gilles

wp-image-1043631376jpg.jpg

“Je vous souhaite un bon voyage à l’intérieur de vous-mêmes et une belle nouvelle rencontre”, c’est ce que je souhaite à Daniel et Véronique. On s’embrasse. À Martelange, juste à la frontière Belgique-Luxembourg il y a au moins six stations d’essence, l’une après l’autre. Une odeur désagréable et malsaine me coupe le souffle. Heureusement que la GR15 me guide assez rapidement vers les bois qui longent une partie de la ‘Smokkelarij route’- route de la contrebande. En 1843, lorsque les premiers douaniers ont fait leur apparition à Martelange on a essayé de mettre fin à la contrebande. À ce moment-là on les appelait ‘gabeleurs’ – receveur des taxes sur le sel. Avant la guerre il y avait la lutte contre le braconnage. Après 14-18 il y a eu plus de contrebandiers, car les habitants étaient confrontés au manque de pommes de terre, de bougies, de graisses et huiles pour lampe.

Sous mes pieds, de l’ardoise. Le sentier monte assez bien. De temps à autre un banc pour se reposer et pour admirer le magnifique paysage. La nature m’émotionne. De temps en temps de la déforestation, des arbres de vingt à trente mètres de long étendus et posés les uns sur les autres. Pas loin de Tintange, un manège. Dans l’étable le cheval au nom de ‘Rolex’ me regarde. Je pose mes bâtons de marche contre le mur. Je peux me voir dans ses grands yeux. Je me tourne un instant et le coquin s’empare presque de ma plume de buse. “Pas question filou, elle est à moi”, lui dis-je. En face de Rolex se trouve Hazard. L’heure et le hasard face à face. Je continue la montée. À chaque pas j’entends ma rotule craquer.

Je vois bouger quelque chose et j’entends le craquage des branches. Mes bâtons de marche sous les bras et mon appareil photo en main je me déplace lentement et doucement. De quel animal pourrait-il s’agir. Mon cœur bat plus fort, excitant. Jusqu’à l’instant où je suis assez près pour voir que ce sont des vaches. Je ne m’attendais pas du tout à cela, surtout qu’il n’y a pas de prairie. L’idée de passer la nuit dans la nature n’est soudainement plus à l’ordre. Sur le sentier je dois faire très attention, de grandes bouses verdâtres rendent le sentier dangereux. Aussi glissant qu’une peau de banane. Heureusement je m’en tire bien l’odeur mis à part.

Un homme vient à ma rencontre. Petit, mince, une chevelure blonde et frisée. Il tient son sac à dos sur son ventre, un petit morceau de son maillot de bain est visible. Un torse nu. On se croise. “Bonjour”, me dit une voix douce et fragile. “Bonjour!” Avant que j’aie le temps de me retourner, l’homme a disparu.

Ma journée se termine à Villers-la-Bonne-Eau. La première maison une maman et ses deux enfants. Un non. La deuxième une jeune femme. Un non. La troisième maison, Joëlle et Albert. Un oui. Ma chambre à coucher, une nouvelle maison de jardin. Un peu plus loin je vais à la recherche de seaux d’eau pour me laver. Marthe, une femme âgée de quatre-vingt-deux ans me propose une douche Une gentille dame avec un beau regard et des yeux bleus. Joëlle m’invite pour un spaghetti sur la terrasse. Gilles, le fils, vient se joindre à nous, un garçon joyeux. Un garçon capable de désarmer n’importe qui avec sa pureté. On s’entend bien tous les deux, surtout quand il s’agit de Kinder Surprise. Les spaghettis sont délicieux, je ne peux refuser une seconde assiette. Nelly se joint à nous, la grand-mère de Gilles. Au-dessus de nous un ciel ouvert et de temps à autre une étoile filante. Des histoires et des éclats de rire remplissent la soirée. Plus tard j’apprends que toutes les maisons où je m’étais adressée, hébergent des membres de leur famille. Le village compte 69 habitants.

GPX Bestanden Martelange – Villers-la-bonne-Eaux

Gilles

“Je vous souhaite un bon voyage à l’intérieur de vous-mêmes et une belle nouvelle rencontre”, dat wens ik aan Daniël en Veronique. We geven elkaar een zoen. In Martelange, net aan de grens België-Luxemburg, zijn er wel zes tankstations, de één na de ander. Een onaangename en ongezonde geur pakt me op de adem. Gelukkig neemt de GR15 me al snel mee in de bossen en volgt een deel van de ‘Smokkelarij route’. In 1843, wanneer de eerste douaniers hun intrede deden in Martelange, probeerde men een einde te maken aan de smokkelarij. Toen werden ze ‘gabeleurs’ – ontvangers van zoutbelasting – genoemd. Voor de oorlog was het bestrijding van stroperij. Na 14-18 kwamen meer smokkelaars, toen de inwoners geconfronteerd werden met schaarste van aardappelen, kaarsen, vet en lampolie.

Ik wandel op leisteen. Het pad stijgt behoorlijk. Af en toe een bank om uit te rusten en om de prachtige vergezichten te bewonderen. De natuur weet me te ontroeren. Af en toe is er bosontginning en liggen er bomen van wel twintig à dertig meter lang, de één op de ander. Niet ver van Tintange, een paardenmanège. In een stal staat het paard ‘Rolex’ me aan te staren. Mijn wandelstokken zet ik tegen de muur. In zijn grote ogen kan ik mezelf zien staan. Even draai ik me om en de grote deugniet heeft bijna mijn buizerdveer te pakken. “Pas question filou, elle est à moi”, vertel ik hem. Recht tegenover Rolex staat Hazard. Tijd en toeval recht tegenover elkaar. Het klimmen gaat verder. Bij iedere stap is het gekraak van mijn knieschijf hoorbaar. Ik zie iets bewegen en ik hoor de takken kraken. Met mijn wandelstokken onder de arm en camera in de hand stap ik langzaam en zachtjes vooruit. Welk dier zou daar zijn? Mijn hart gaat tekeer, spannend. Tot ik dichter kom en zie dat het koeien zijn. Dat had ik in de verste verte niet verwacht, vooral omdat er geen weiden zijn. Daar verdwijnt het idee van in de wilde natuur te overnachten. Op het pad is het oppassen geblazen, grote mosgroene vlaaien maken het pad onveilig. Even glibberig als een bananenschil. Gelukkig kom ik er enkel met de onaangename geur vanaf. Een man komt me tegemoet gewandeld. Klein, tenger, een krullende blonde haardos. Hij houdt zijn rugzakje voor zijn middel, een klein stukje van zijn zwembroek is zichtbaar. Een naakt bovenlichaam. We kruisen elkaar. “Bonjour”, hoor ik met een broze, zachte stem. “Bonjour!” Voor ik het goed besef en me omdraai is de man verdwenen.

In Villers-la-Bonne-Eau stopt mijn dag. Het eerste huis, een mama en twee kleine kinderen. Negatief. Het tweede huis, een jonge dame. Negatief. Het derde huis, Joëlle en Albert. Yes! Het nieuwe tuinhuis wordt mijn slaapkamer. Ik ga op zoek naar emmers water om me te wassen. Marthe, een vrouw van tweeëntachtig stelt me een douche voor. Een lieve dame met een open blik en blauwe ogen. Joëlle nodigt me uit voor een spaghetti op het terras. Gilles komt erbij zitten. De zoon van Joëlle, een vreugdevolle kerel. Een jongen die gelijk wie zou kunnen ontwapenen, gewoon door zijn puurheid. We vinden elkaar, vooral met de Kinder Surprise. De spaghetti is overheerlijk, een tweede bord kan ik niet weigeren. Nelly komt erbij, Gilles zijn grootmoeder. Boven ons hoofd een open hemel en af en toe een fel witte vallende ster. De verhalen en lachbuien vullen de avond. Nadien hoor ik dat al de mensen van de huizen waar ik heb aangebeld familie van elkaar zijn. Het dorp telt 69 personen.

Le Noble Silence/Nobele stilte

wp-image-1985994360jpg.jpg

En faisant signe de la main je quitte la maison de Françoise et Antoine. Je repars vers l’église de Saint-Donat. Les sauveurs (personnes qui viennent en aide aux pompiers quand ceux-ci ne parviennent pas à atteindre un certain endroit) font des exercices. Sur le sol de nombreux mètres de corde, des mousquetons, des câbles…

Direction Houffalize par la GR15, jouant avec la frontière Belgique-Luxembourg. Je demande au facteur quelle route suivre pour quitter la ville. “Tout droit, au feu à droite, au rondpoint à gauche et puis…” Un peu plus loin un homme crie: “Vous y allez ou vous revenez?” Je me retourne, “Oh, j’y vais, j’en viens, j’en viens, j’y vais. Une continuité. Le chemin ne s’arrête jamais monsieur.” Je lève la main et lui fait signe. Je traverse plusieurs villages. Beaucoup de grandes fermes sont restaurées.

Dans le bois règne un silence immense. Le ‘Noble Silence’ continue. Il n’y a pas âme qui vive. Une plaine ouverte. Le soleil est haut, la chaleur de la terre reflète sur ma peau. Un champ de fougères. Je ferme les yeux et fais le silence en moi. Je sens mes pores s’ouvrir, une piqure sur mon mollet me démange, les bretelles de mon sac à dos frottent sur ma peau. Le bruit des criquets. Les muriers et les différents conifères répandent une agréable odeur douce. Un souvenir. Le sud de la France, la France dans mon propre pays. Au loin, derrière moi l’église Saint-Martin de Arlon est encore visible. Une église identique se trouve à Ostende. Les deux furent construites sur ordre du roi Léopold II et évoquent les deux points extrêmes du pays. Un lièvre saute dans ma direction. Je reste sur place, jusqu’à ce que le lièvre me remarque. Avec son petit derrière pelucheux il saute en l’air, fait un quart de tour et disparait à toute vitesse dans le bois. Il y a aussi une martre. Encore une heure de marche pour atteindre Martelange.

Enfin un premier établissement où on peut boire. Il est six heures moins le quart, le soleil commence à se coucher. Deux voitures. Un grand parking. À la fenêtre la pancarte ‘ouvert’.

Ouf! Je vois déjà un grand verre frais devant mes yeux… à l’intérieur des chaises noires brillantes. Une femme moitié-nue. Un homme au comptoir. À l’étage j’entends le plancher craquer. Ce n’est pas un café, pas une brasserie… un bar. Je sors mon journal. Une femme à moitié nue me sert calmement un verre de jus de fruit. Sa peau à l’air jeune, ses gestes sont doux. Pas banal un pèlerin qui écrit son journal dans un salon de prostitution. Mes jambes et mon corps sont contents de se reposer un peu.

À Martelange je passe devant une maison dont la porte d’entrée est ouverte. Le bruit de la vaisselle. Je fais un pas en arrière et suis mon intuition. Une question, y a-t-il encore un couvent dans les environs où je pourrais passer la nuit. Une invitation spontanée s’en suit. Je reste en compagnie de Véronique et Daniel dans la cuisine jusqu’à minuit. La conversation est intense et intéressante. Merci de votre franchise.

GPX Bestanden Arlon – Martelange

Nobele Stilte

Al zwaaiend verlaat ik het huis van Françoise en Antoine. Terug naar de kerk van Saint-Donat. Les sauveurs, de mannen die in noodsituatie de brandweer bijstaan op plaatsen waar de brandweer niet bij kan, zijn aan het oefenen. Op de grond, meters touwen, karabijnhaken, kabels…

Via de GR15 richting Houffalize, spelend met de grens België-Luxemburg. Aan een postbode vraag ik de weg om de stad te verlaten. “Rechtdoor, aan de lichten rechts, rondpunt links, et puis…” Verderop roept een man: “Vous y allez ou vous revenez?” Ik draai me om, “Oh, j’y vais, j’en viens, j’en viens, j’y vais. Une continuité. Le chemin ne s’arrête jamais, monsieur.” Ik steek mijn hand op en zwaai. Ik kruis een paar dorpen. Veel grote gerestaureerde hoeves.

In het bos heerst en immense stilte. Le ‘Noble Silence’ continue. Geen mens te zien. Een open vlakte. De zon staat hoog, de warmte van de aarde straalt op mijn huid. Een veld van varens. Ik sluit mijn ogen en maak het stil in mij. Ik voel mijn poriën die zich openen, een beet op mijn kuit jeukt, mijn rugzakriemen schuren langs mijn huid. Het geluid van krekels. De braambesstruiken en de naaldbomen verspreiden een aangename zoete geur. Een herinnering. Zuid-Frankrijk, Frankrijk in eigen land. Achter mij in de verte is de kerk van Saint-Martin in Arlon nog zichtbaar. Een identieke kerk staat in Oostende. Beiden werden gebouwd in opdracht van Koning Leopold II en verwijzen naar de twee uitersten in ons land. Een haas huppelt in mijn richting. Ik bevries, tot de haas me plots ziet. Met zijn pluizig kontje omhoog, springt hij een kwartdraai in de lucht en verdwijnt met snelheid het bos in. Ook een marter is van de partij. Nog ongeveer een uur te wandelen naar Martelange. Eindelijk een eerste drankgelegenheid. Het is kwart over zes, de zon gaat stilletjes onder. Twee wagens. Een grote parking. Aan een venster hangt ‘ouvert’. Oef! Ik zie al een groot fris glas voor me staan. Binnen blinkende zwarte stoelen. Een vrouw halfnaakt. Een man aan de toonbank. Boven hoor ik de vloer kraken. Geen café, geen brasserie… een bar. Ik haal mijn dagboek boven. De halfnaakte vrouw serveert me in alle rust een glas fruitsap. Haar huid ziet er jong uit, haar gebaren zijn zacht. Niet alledaags: een pelgrim die haar verhaal schrijft in een huis van plezier. Mijn benen en mijn lichaam zijn blij even te mogen uitrusten.

In Martelange kom ik langs een huis waar de voordeur open staat. Het geluid van de afwas. Ik neem één stap terug in achterwaartse richting en volg mijn gevoel. Ik vraag of er nog een klooster in de buurt is voor een overnachting. Een spontane uitnodiging volgt. Tot middernacht zit ik met Veronique en Daniël in de keuken, intense en rijke gesprekken. Bedankt voor jullie openheid.

 

 

Klavertje vier/Trèfles à quatre feuilles

wp-image-1324149651jpg.jpg

Après la forte pluie d’hier et quelques préparations, c’est seulement aujourd’hui que je reprends le train vers Messancy. Une charmante accompagnatrice de train me fait savoir, à hauteur de Namur, qu’il est préférable de descendre à Libramont pour éviter la longue attente du prochain train à Arlon.

Messancy. Avec quarante jours d’intervalle – et pourtant c’est comme si c’était hier – je continue mon parcours. Que représente le temps lorsqu’on peut ressentir ces choses? Une chose qui a changé durant cette période, c’est la nature. D’autres fleurs qui fleurissent, les champs de blé sont fauchés, le maïs a pris de la hauteur… des dahlias, tournesols.

À mes pieds d’innombrables trèfles. Ils me ramènent dans le temps, me rappellent la méditation de la semaine dernière, assise sur un banc avec plein de trèfles aux alentours. Une compagne de classe passe devant moi. Elle regarde le sol. Fait un pas en arrière. Se penche vers le sol, tend la main. Elle sourit. Dans sa main un trèfle à quatre feuilles.

À cet instant j’ai pensé à tous ces gens autour de moi qui cherchent le bonheur, le bonheur rempli d’espoir pour l’avenir.

Des espérances qui peuvent mener bien des gens vers l’isolement, la solitude, la douleur, la peine…, on peut chercher le bonheur pendant des heures, des mois, des années, bien souvent avec beaucoup de gaspillage d’énergie. Passer à coté de la joie du moment, à l’endroit où on est, où on se trouve. Le bonheur est si proche… ne cherchez pas trop loin… il est à portée de mains, dans chacun d’entre nous. Et ce bonheur-là est divisible à l’infini et vous donne tellement de joie.

Cet instant, là-bas sur ce banc…tout simplement ‘Être’ m’a permis de voir son bonheur. Une petite plante verte nous a procuré la sensation de bonheur, de joie et elle nous a relié l’une à l’autre.

Un garçon en bicyclette descend le pont à toute vitesse. Il freine de toutes ses forces. “Bonjour madame. Vous savez où il y a un Pokéstop?” “Non, mon garçon.” “Bonne journée, madame”, et il continue sa route avec enthousiasme. Surprise je regarde autour de moi tout en haussant les sourcils. La manie Pokémon.

Arlon. Quelqu’un me dirige vers Saint-Donat, une église, datant de l’ère Celtique, où habite l’abbé Hanzen, qui pourra peut-être m’aider à trouver un logement pour cette nuit. Il n’y a personne. Saint-Donat est le point culminant d’Arlon. J’y assiste à un resplendissent coucher de soleil sur toute la vallée. La vue s’étend à l’infini. Antoine continue de m’aider dans ma recherche et me guide à travers une partie de la ville. Cet homme dégage un calme énorme.

Finalement je termine la soirée chez lui. En compagnie de sa femme Françoise, nous passons une agréable et joyeuse soirée. Encore un cours de photographie intensif pour apprendre à Antoine à mettre deux personnes en image dans une petite pièce.

GPX Bestanden Chatillon – Arlon

Klavertje vier

Na de hevige regen van gisteren en nog wat voorbereidingen, vertrek ik pas vandaag met de trein terug naar Messancy. Een lieve treinbegeleidster in Namen weet me te vertellen dat ik het best in Libramont uitstap wegens langdurig wachten in Arlon voor de volgende trein.

Messancy. Met veertig dagen ertussen – en toch voelt het aan alsof het gisteren was – stap ik verder. Wat betekent tijd wanneer je dit mag beleven en voelen? Wat wel in tijd veranderd is, is de natuur. Andere bloeiende bloemen, afgemaaide graanvelden, hoge maïs… Dahlia, zonnebloemen. Aan mijn voeten ontelbare klavertjes. Ze brengen me eventjes terug in de tijd, toen ik vorige week op een bank zat te mediteren met aan mijn voeten talrijke klavertjes. Een medestudente wandelde me toen voorbij, keek naar beneden, nam een stap terug, boog voorover en stak haar hand uit. Ze glimlachte. In haar hand een klavertje vier. Ik dacht toen aan de vele mensen rondom mij op zoek naar het geluk, geluk gevuld met verwachtingen voor de toekomst. Verwachtingen die mensen in isolatie kunnen brengen, eenzaamheid, verdriet, pijn… Uren, maanden, jaren kan je hier naar op zoek gaan. Vaak veel verloren energie… Het geluk van het moment voorbijlopen, daar waar je bent, waar je staat. Het geluk is zo dichtbij… je hoeft het niet ver te zoeken… het is in elk van ons… en dit geluk is zo oneindig deelbaar. Je ontvangt er zoveel vreugde van. Dat moment, daar toen aan het bankje. Gewoon door te ‘Zijn’, had ik het geluk haar geluk te mogen zien. Een klein groen plantje dat ons het gevoel van geluk en vreugde in verbinding bracht.

Een jongen op de fiets rent de brug naar beneden. Slaat zijn remmen toe. “Bonjour madame. Vous savez où il y a un Pokéstop?” “Non, mon garçon.” “Bonne journée, madame”, en hij rijdt enthousiast verder. Verbaasd kijk ik rond mij, mijn wenkbrauwen rollen naar boven tot mijn eurocent valt. De Pokémonrage. Arlon (Aarlen). Iemand verwijst me naar Saint-Donat, een kerk uit de Keltische tijd, waar l’Abbé Hanzen woont, die misschien kan helpen met een overnachting. Niemand thuis. Saint-Donat is het hoogste punt van Arlon. Een prachtige avondzon is te zien over de hele vallei. Het zicht reikt oneindig ver. Antoine helpt me verder zoeken en gidst me persoonlijk door een deel van de stad. De man straalt een enorme rust uit.

Uiteindelijk eindig ik de avond bij hem thuis. Samen met zijn vrouw Françoise hebben we een fijne, vreugdevolle avond. Nog even een spoedcursus fotografie om uit te leggen aan Antoine hoe je in een kleine plaats twee mensen op het beeld kan krijgen.

   

 

 

Vipassana

wp-image-1561371684jpg.jpg

 

Hier sta ik dan, in de tuin waar ik vorig jaar met volle overtuiging in wandelde. Het Vipassana meditatiecentrum. Het is half vijf, een open hemel. De sterren schitteren aan de hemel. Een vallende ster. Stilte. Een aangename temperatuur. Een eerste meditatie wacht. Met ongeveer 140 mensen zijn we voor tien dagen de ‘Nobele Stilte’ ingestapt. De stilte van lichaam, geest en woord. Niets om te schrijven, geen telefoon, geen internet. Niets van materie waar je een houvast aan hebt. Tien dagen niets anders dan mediteren.

De eerste dag leer ik de meditatietechniek ‘Anapana’. Focussen is de boodschap. Nog negen dagen te gaan. Mijn gedachten reizen van her naar der. Vragen komen bij me op. De leraar. Het lukt me niet om bij de leraar te geraken omwille van eigen twijfel en de beurtlijst. Angst is voelbaar. Er is nog meer, maar wat? Wandelend in de natuur wordt het me duidelijk. De vragen zijn ontstaan vanuit een oud patroon. Als kleuter had ik het idee dat mijn stil zijn me onzichtbaar maakte, omdat ik het gevoel had niet gezien te worden. Transformatie. Opluchting. De angst voel ik zo verdwijnen. Ik ontvang de antwoorden op mijn vragen. Vertrouwen, Jasmine, gewoon vertrouwen in jezelf. Een fijn gevoel fladdert door mijn lichaam. Vreugde. De behoefte om het te delen is groot. Het eurekagevoel, je weet wel, zo een gevoel waar je een gat van in de lucht zou springen. Het kan niet, ‘Nobele Stilte’. Dankzij de stilte word ik me bewust dat de vreugde niet noodzakelijk naar buiten hoeft gebracht te worden in woorden, ook al is de wens om het te delen groot. De wens gehoord, gezien, begrepen te worden, erbij te willen horen… terug een oud patroon. Door de vreugde tijd en ruimte te geven om mijn lichaam te voeden, ze te laten groeien, zonder er zelf een richting aan te willen geven, geef ik mezelf het geschenk om het leven door mijn hele lichaam te mogen voelen zinderen. De vreugde wordt intenser, warmer. Ik voel de energie van de vreugde stralen, zowel binnenin als naar buiten en deze vorm voelt veel krachtiger, voller… juist. Ik blijf hierdoor bij mezelf en in verbinding. Gewoon stralen! Liefde, Leven is voelbaar. Het is alsof mijn hersenen vanuit een souplesse reageren, de ene wijsheid na de andere.

Het woord ‘meditatie’ en het ervaringsgevoel – of laat ik het gewaarwording noemen – komen aan de oppervlakte. Een gewaarwording die ik moeilijk in woorden kan omschrijven, omdat ik er meer en meer van overtuigd ben dat geen enkel verstandelijk begrip deze gewaarwording kan uitleggen. De momenten dat ik wel een poging deed, zag ik dat mensen me niet konden begrijpen. Dan kreeg ik te horen dat het niet ok was. Mensen die niet wisten hoe ermee om te gaan uit onwetendheid, uit eigen angst, die me waarschuwden voor psychosen, hallucinaties om het maar uit te drukken in maatschappelijk verstaanbare taal. Ik begon te twijfelen aan mezelf, vertrouwde mezelf niet meer. Ik geloofde de grote mensen, hoewel ik vaak voelde dat het niet juist was. Wie was ik als kleine ukkepuk om de volwassenen tegen te spreken en niet te geloven. Het werd me ook duidelijk gemaakt. Er installeerde zich angst. Angst voor mijn eigen gewaarwordingen. Daardoor voelden de gewaarwordingen intenser aan, de beelden werden in omvang groter, dit uitte zich in nachtelijke dromen, ’nachtmerries’ volgens het woordenboek. Ik bleef draaien in een gevoelsmatige wereld waarin ik geen antwoorden kreeg, volgzaam naar de grotere mensen, blindelings vertrouwen. De angst werd alsmaar groter en mijn lichaam voelde alsmaar kleiner. Ik groeide op naar een volwassen vrouw en werd me er bewust van dat ik een groot deel van mijn leven op deze wereld stond alsof mijn hoofd en lichaam gesplitst waren. Terwijl diep vanbinnen het vlammetje aanwezig is gebleven en ik wist dat mijn gewaarwordingen ok waren en nog altijd zijn. Blijkbaar was afscherming noodzakelijk.

Diep binnenin was liefde, is liefde, is Leven. Het Leven waar ik naar op zoek ben geweest als klein kind. Ik kroop in de kast en zocht de warmte op van de schouwpijp. Mijn vingers in de oren om mijn aandacht naar binnen te keren. Luisterend naar mijn adem, voelde ik mijn lichaam. Diep vanbinnen was de enige plaats waar ik me thuis voelde, waar Leven voelbaar was en is. Bij de aanvang van de meditatie, de uitleg en het gewaarworden, voel ik een ‘thuiskomen’. Het is me niet onbekend. Vandaag, de angst voorbij, werd het me in een paar seconden duidelijk. Van zelfvertrouwen naar vreugde, naar liefde, naar het voelen wat ‘Leven’ is.

En zo blijft de tiendaagse Vipassanaweek doorgaan. Het ene inzicht na het andere. Een hernia die me belemmert om een comfortabele houding aan te nemen, verdwijnt. Een lichaam dat op de vierde dag bij het aanleren van de Vipassanatechniek volledig in verkramping gaat wanneer ik te horen krijg ‘niet meer bewegen’. Opnieuw een oud patroon. Een uitbarsting. Ontlading. Een nieuw inzicht. Vreugde… De pijn van de hernia die verdwijnt. Een lichaam dat jeugdig en soepel aanvoelt. Af en toe een lachbui om kleinigheden: een stukje appel dat wegglipt in het bord van iemand anders, iemand die schrikt omdat een ander niest in de stille ruimte, een magneet die op een geschreven letter hangt terwijl we wachten om bij de leraar te gaan ‘eeting the teacher’ in plaats van ‘meeting the teacher’… Een regel doorbroken, waar ik om kan lachen om wat het me brengt. Vreugde, een zuivere geest, genieten van een krekel, een salamander, een bloem, de sterren, de dingen des levens. Zuiverheid, puurheid, volheid, wijsheid…en Liefde. En de Liefde die is in elk van ons. Dat ieder van jullie deze terug mag ontmoeten. Dat wens ik jullie allen.

Vipassana

Me voici à nouveau dans le jardin où, l’année dernière, j’entrais avec conviction. Le centre de méditation Vipassana.

Il est quatre heures trente, le ciel est ouvert. Les étoiles scintillent au firmament. Une étoile filante. Silence. Une température agréable. Une première méditation m’attend. Nous sommes à peu près cent quarante personnes à être entrés dans une période de dix jours de ‘silence noble’. Le silence du corps, de l’esprit et du verbe. Rien pour écrire, pas de téléphone, pas d’internet. Pas de matériel auquel on est attaché. Dix jours, ne rien faire que méditer.

Le premier jour j’apprends la technique de méditation ‘Annapana’. Le mot d’ordre est ‘focus’. Encore neuf jours à venir. Mon esprit vagabonde par-ci, par-là. Des questions me viennent à l’esprit. Le prof. Je ne parviens pas à rencontrer le prof à cause de mes doutes et du tour de rôle. Je sens la peur. Il y a encore plus, mais quoi ! En me promenant dans la nature, les choses me deviennent claires. Les questions ont vu le jour à partir d’un vieux modèle. Comme petite fille je croyais que rester tranquille me rendait invisible, car j’avais l’impression de ne pas être vue.

Transformation. Soulagement. Je sens la peur disparaitre. Je reçois la réponse à mes questions. Confiance Jasmine, simplement avoir confiance en toi. Une agréable sensation traverse mon corps. Joie. Le besoin de partager cette joie est grand. Le sentiment d’Eureka, tu sais bien, cette sensation qui te fait sauter en l’air. Ce n’est pas possible, le ‘noble silence’. Grace au silence je me rends compte que la joie ne doit pas nécessairement être partagée avec des mots, même si le besoin de partage est grand, le désir d’être entendue, vue, comprise, le désir de faire partie de… à nouveau un vieux modèle.

Laissant à la joie le temps et l’espace pour nourrir mon corps, la laissant grandir, sans vouloir la diriger, je m’offre le cadeau de pouvoir sentir la vie couler dans mes veines et remplir mon corps. La joie devient plus intense, plus chaleureuse. Je sens l’énergie de la joie rayonner, aussi bien à l’intérieur qu’à l’extérieur et cette forme est plus forte, pleine…..juste. Comme cela je reste encrée en moi et reliée. Simplement rayonner! Amour, la vie est tangible. C’est comme si mon cerveau réagit avec souplesse, une chose après l’autre.

Le mot ‘méditation’ et le sentiment de l’expérience – ou est-ce que je l’appelle ‘perception’ -font surface. Une sensation d’expérience très difficile à définir avec des mots, parce que je suis de plus en plus convaincue qu’aucune compréhension intellectuelle ne peut l’expliquer. Lorsque j’essayais de le faire je voyais que les gens ne me comprenaient pas. Puis j’entendais que cela n’était pas ok. Des gens qui ne savaient pas comment gérer cela, par ignorance ou par peur. Ils me mettaient en garde contre les psychoses, les hallucinations pour l’expliquer dans un langage social compréhensible. Je commençais à douter de moi, je n’avais plus confiance en moi. Je croyais les grandes personnes, bien que je sentais souvent que cela n’était pas juste. Qui étais-je, moi, ce petit bout de gosse pour contredire les adultes et pour ne pas les croire. On me le faisait comprendre. Une peur s’installait, peur de mes propres perceptions. C’est la raison pour laquelle les perceptions se faisaient plus intenses, les images plus grandes, et cela s’exprimait en rêves la nuit, ‘cauchemars’ selon le dictionnaire. Je continuais à tourner en rond dans un monde émotionnel dans lequel je ne recevais pas de réponses des grandes personnes, et dans lequel j’avais aveuglement confiance. La peur devenait de plus en plus grande et mon corps de plus en plus petit. Je devenais une femme adulte et prenais conscience d’être une grande partie de ma vie en ce monde avec la sensation que ma tête et mon corps étaient séparé l’un de l’autre. Pendant ce temps au fin fond de moi la petite flamme brulait toujours et je savais que mes perceptions étaient justes et qu’elles le sont encore. Apparemment, le blindage était nécessaire.   

Tout au fond de moi il y avait l’amour, il y a l’amour, il y a la Vie. La Vie que j’ai recherché quand j’étais une petite fille. J’allais dans le placard et j’y cherchais la chaleur de la cheminée. Mes doigts dans mes oreilles pour me barrer du monde extérieur. J’écoutais ma respiration, je sentais mon corps. Tout au fond de moi se trouvait la seule place où je me sentais bien, où je sentais la vie et où aujourd’hui encore je sens la vie. Au commencement de la méditation, l’explication et l’exercice me laissent  ressentir comme un retour aux sources. Ceci ne m’est pas inconnu.

Aujourd’hui, passée la peur, j’ai compris bien des choses en quelques secondes: la confiance en soi, la joie, l’amour, sentir ce qu’est la vie.

C’est ainsi que se déroulent les dix jours de Vipassana. D’une vision à la l’autre.

Une hernie qui m’empêchait de m’asseoir confortablement, disparait durant le quatrième jour. Mon corps se contracte complétement lorsque en apprenant une des techniques du vipassana, j’entends les mots ‘ne bougez plus’ (à nouveau un ancien comportement). Une explosion. Une décharge. Une nouvelle vision, un nouvel aperçu. De la joie… le mal que la hernie me procurait, disparait. Un corps qui se sent plus jeune et plus souple. De temps à autre un éclat de rire pour une banalité; un morceau de pomme qui s’échappe et atterrit dans l’assiette à côté, quelqu’un qui sursaute lors d’un éternuement dans l’espace ’silence’… euh où en suis-je… un aimant qui recouvre une lettre sur la pancarte dans la salle d’attente ‘eeting the teacher’ au lieu de ‘meeting the teacher’… j’ai rompue une règle, et cela me fait rire … pour le fait en soi mais surtout pour ce que cela m’a apporté. De la joie, un esprit pur, profitez de voir une sauterelle, une salamandre, une fleur, les étoiles, les choses de la vie. Pureté, plénitude, sagesse … et Amour.

Et l’Amour est en chacun de nous, que chacun d’entre vous puisse à nouveau le rencontrer (le redécouvrir). Je vous le souhaite.